Σαν σήμερα πριν από 29 χρόνια ο τεράστιος Νίκος Γκάλης είπε «αντίο» στο μπάσκετ

Ο μεγαλύτερος Έλληνας μπασκετμπολίστας όλων των εποχών είπε το τελευταίο αντίο του στο άθλημα που αγάπησε σαν σήμερα πριν από 29 χρόνια

Ήταν 29/9/1995, όταν ο θρύλος του ελληνικού μπάσκετ Νίκος Γκάλης αποφάσισε να βάλει τέλος στην τεράστια καριέρα του. Ο άνθρωπος που άλλαξε το άθλημα και αναγνωρίστηκε παγκοσμίως, είναι το μεγαλύτερο περιουσιακό στοιχείο της χώρας μας όσον αφορά την μπασκετική κληρονομιά. Ας θυμηθούμε λοιπόν, ποιός είναι ο άνθρωπος που έκανε όλη την Ελλάδα να παραμιλά με τα κατορθώματά του και ανάγκασε την FIBA να τον εντάξει στο Hall of Fame της.

Τα κολεγιακά χρόνια και το draft του NBA

Βρισκόμαστε στο 1967. Ο Γκάλης ζει με τους γονείς του στο Νιού Τζέρσεϊ των ΗΠΑ και σε ηλικία 10 ετών ξεκινάει τις πρώτες του «επαφές» με το μπάσκετ. Λίγα χρόνια αργότερα, όντας πλέον στο λύκειο, αναγκάζει με τις εμφανίσεις του μεγάλα πανεπιστήμια της Αμερικής να τον προσέξουν. Τι και αν τον ήθελε το Νορθ Καρολάινα (το πανεπιστήμιο από το οποίο «αποφοίτησε» αργότερα ο Μάικλ Τζόρνταν); Ο Γκάλης προτίμησε το καθολικό πανεπιστήμιο του Σίτον Χολ. Δεν άργησε να γίνει ένας από τους καλύτερους γκάρντ σε ολόκληρο το κολεγιακό πρωτάθλημα και την σεζόν 1978-79 αναδείχθηκε 3ος σκόρερ ολόκληρου του NCAA πίσω από τον... Λάρι Μπερντ. Την ίδια σεζόν, συμμετείχε στο draft του NBA όπου και επιλέγει στον 4ο γύρο από τους Μπόστον Σέλτικς. Ένας τραυματισμός στον αστράγαλο όμως (όπως και το γεμάτο ρόστερ των Σέλτικς) δεν άφησε πολλά περιθώρια στον Γκάλη ο οποίος εν τέλει «κόπηκε» από την Βοστώνη. Μια απόφαση που οδήγησε τον τότε πρόεδρο των Σέλτικς και τεράστια μορφή της ομάδας, Άρνολντ «Ρεντ» Άουερμπαχ να παραδεχθεί πως αυτή του η απόφαση ήταν το μεγαλύτερο λάθος στην καριέρα του.

Ο θρύλος του Άρη (1979-1992)

Χωρίς να βρει ομάδα στο κορυφαίο πρωτάθλημα μπάσκετ του πλανήτη, ο Γκάλης αναγκάστηκε να αναζητήσει αλλού τον πρώτο σταθμό της επαγγελματικής του καριέρας. Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός είχαν δείξει ενδιαφέρον για τον Έλληνα ομογενή. Ο ίδιος όμως προτίμησε την Θεσσαλονίκη και τον πρωταθλητή εκείνης της χρονιάς, Άρη. Ήδη από την πρώτη του χρονιά στην Ελλάδα αναδείχθηκε 3ος σκόρερ στο πρωτάθλημα το οποίο ήταν τότε χωρισμένο σε Βορρά-Νότο.

Τον Μάρτιο του 1980 ο Νίκος Γκάλης φρόντισε να γραφτεί το όνομά του σε κάθε εφημερίδα στην Ελλάδα όταν σε ένα μάτς με την ΑΕΚ σκόραρε μόλις...56 πόντους. Από την επόμενη χρονιά φρόντισε να ξεκαθαρίσει ποιος είναι ο καλύτερος σκόρερ στο ελληνικό πρωτάθλημα, κατακτώντας τον τίτλο του πρώτου σκόρερ για 11 συνεχόμενα χρόνια! Την σεζόν 1980-81, ο παίκτης του Άρη ολοκλήρωσε με μέσο όρο 44 πόντους ανά αγώνα, επίδοση που αποτελεί ρεκόρ μέχρι και σήμερα.

Το 1984, ο Άρης προχώρησε σε μία μεταγραφή που άλλαξε τα δεδομένα στο ελληνικό μπάσκετ φέρνοντας στην Θεσσαλονίκη τον ηγέτη του Ιωνικού Παναγιώτη Γιαννάκη. Μαζί κατέκτησαν 7 συνεχόμενα πρωταθλήματα Ελλάδας από τα 8 συνολικά (1983,1985-1991), προσθέτοντας παράλληλα 7 Κύπελλα Ελλάδος. Το δίδυμο Γκάλη-Γιαννάκη θεωρήθηκε το καλύτερο δίδυμο στην Ευρώπη εκείνη την εποχή, ταπεινώνοντας ομάδες όπως η Τρέισερ Μιλάνο του «Hall of Famer» Μπόμπ Μάκαντου το 1986. Τότε ήταν που ο Άρης καθιερώθηκε ως μια από της κορυφαίες ομάδες της Ευρώπης, με ηγέτη φυσικά τον Νίκο Γκάλη.

Ο Άρης συμμετείχε σε τρία διαδοχικά φάιναλ φορ του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης (1988-1990) χωρίς να καταφέρει όμως να φτάσει ποτέ στον τελικό, με κορυφαία επίδοση την 3η θέση το 1989 στο Μόναχο.

Ο κορυφαίος σκόρερ στην ιστορία του ελληνικού πρωταθλήματος

Ήταν 29 Φεβρουαρίου του 1992 και ο Άρης αντιμετώπιζε το Παγκράτι στην Αθήνα. Ο Γκάλης ήθελε 23 πόντους, προκειμένου να ξεπεράσει το ρεκόρ του Βασίλη Γκούμα των 11.030 πόντων και να γίνει ο πρώτος σκόρερ στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ. Εκείνος σκόραρε 39 μέσα σε αποθέωση από όλο το γήπεδο. Η χρονιά εκείνη έμελλε να είναι και η τελευταία του στην Θεσσαλονίκη, αφού το συμβόλαιό του δεν ανανεώθηκε, προκαλώντας έκπληξη στο φίλαθλο κοινό.

Ο Παναθηναϊκός (1992-1994)

Το καλοκαίρι του 1992 ο Παναθηναϊκός προσέφερε 3ετές συμβόλαιο στον Γκάλη ύψους ενός δισεκατομμυρίου δραχμών, το οποίο ανέρχεται σε σχεδόν 3.000.000 ευρώ (ποσό που θα ήταν πολύ υψηλότερο αν λάβουμε υπόψη και τον πληθωρισμό). Τη χρονιά της απόκτησής του, ο Παναθηναϊκός είχε μείνει εκτός Ευρώπης για πρώτη φορά μετά από 24 χρόνια με την οικογένεια Γιαννακόπουλου να προσπαθεί μέσω του Γκάλη να αλλάξει την κατάσταση. Ο ίδιος έκανε το ντεμπούτο του στις 26 Σεπτεμβρίου 1992 σε έναν αγώνα με αντίπαλο το Παγκράτι, ενώ έναν χρόνο μετά κατέκτησε με τον Παναθηναϊκό το Κύπελλο Ελλάδας απέναντι στην παλία του ομάδα, σκοράροντας 36 πόντους στον τελικό.

Την σεζόν 1993-94 ο Γκάλης οδήγησε τον Παναθηναϊκό στο φάιναλ φορ του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος (πλέον Euroleague) στο Τελ Αβίβ. Οι πράσινοι δεν μπόρεσαν να φτάσουν στον τελικό αφού ηττήθηκαν από τον αιώνιο αντίπαλο Ολυμπιακό, των Ρόι Τάρπλεϊ, Παναγιώτη Φασούλα και Ζάρκο Πάσπαλι με σκορ 77-72. Ο Ολυμπιακός πάντως δεν τα κατάφερε στον τελικό απέναντι στην Ισπανική Μπανταλόνα με το τελικό 59-57 να δίνει το τρόπαιο στους Ισπανούς. Ο Γκάλης ήταν πρώτος σκόρερ και πασέρ της διοργάνωσης εκείνη την χρονιά στα 37 του πλέον χρόνια.

Η απόσυρση (1995)

Την σεζόν 1994-95 ο Παναθηναϊκός απέκτησε έναν παλιό γνώριμο του Γκάλη, τον Παναγιώτη Γιαννάκη. Οι τριβές άρχισαν από νωρίς με τον Γκάλη να έχει παράπονο από τον προπονητή του, Γιάννη Πολίτη για τον χρόνου συμμετοχής του. Αποκορύφωμα ένα παιχνίδι με τους Αμπελόκηπους τον Οκτώβριο του 1994, όταν ο Γκάλης δεν χρησιμοποιήθηκε λεπτό στο 1ο ημίχρονο. Τότε ο γκάρντ του Παναθηναϊκού αποχώρησε από το γήπεδο στην ανάπαυλα του ημιχρόνου σε μια κίνηση που διατάραξε ανεπανόρθωτα την σχέση του με τον προπονητή. Ο ίδιος είχε δηλώσει παλιότερα: «θα σταματήσω το μπάσκετ όταν σταματήσουν να με υπολογίζουν» προμηνύοντας έτσι όσα επρόκειτο να ακολουθήσουν.

Ο πρόεδρος της ομάδας Παύλος Γιαννακόπουλος επιχείρησε να σώσει την κατάσταση χωρίς επιτυχία, ενώ προχώρησε στη συνέχεια σε αλλαγή προπονητή με σκοπό την επιστροφή του Γκάλη στην ομάδα. Ο ίδιος αρνήθηκε με τον Γιαννακόπουλο πάντως να εξακολουθεί να πληρώνει το συμβόλαιο του με σκοπό την επιστροφή του την επόμενη χρονιά. Με την προοπτική επιστροφής του στον Άρη να κλείνει οριστικά, ο Γκάλης αποφάσισε να βάλει τέλος στην τεράστια καριέρα του σαν σήμερα 29 χρόνια πριν, στις 29 Σεπτεμβρίου 1995.

Με την Εθνική Ελλάδος πανηγύρισε το χρυσό στο Eurobasket του 1987 (όντας και MVP της διοργάνωσης) και το χάλκινο 2 χρόνια μετά.

Ο Γκάλης θεωρείται αναμφίβολα ο κορυφαίος Έλληνας μπασκετμπολίστας όλων των εποχών με το βιογραφικό του να τρομάζει και την τεράστια καριέρα του να αφήνει κληρονομιά για τις επόμενες γενιές. Το ταλέντο και η προσφορά του Έλληνα ομογενή αναγνωρίστηκε παγκοσμίως με την FIBA να τον εντάσσει στο «Hall of Fame» της το 2007. Δέκα χρόνια μετά εισήχθη και στο Naismith Memorial Basketball Hall of Fame μπαίνοντας για πάντα στο «πάνθεον» του Παγκοσμίου μπάσκετ.