Νότιο Σουδάν: Από τους εμφυλίους και το λιμό, στην ανεξαρτησία και το Παγκόσμιο Κύπελλο (vids)

Η νεότερη χώρα του πλανήτη, το Νότιο Σουδάν, την ώρα που ως έθνος υποφέρει ποικιλοτρόπως και διαχρονικώς, ο Λούολ Ντενγκ προσπαθεί να δώσει όραμα στον πιο ψηλό λαό της Αφρικής, που περήφανος θα εμφανιστεί τον Αύγουστο στα γήπεδα της Μανίλα για να αγωνιστεί στο Παγκόσμιο Κύπελλο του μπάσκετ.

Η επιβίωση του Σουδάν ανέκαθεν ήταν υπόθεση του Θεού. Γιατί οι άνθρωποι δεν μπόρεσαν ούτε για μια στιγμή να συνεννοηθούν μεταξύ τους. Οπότε, ανέλαβαν δράση οι... μεγάλες (υπερφυσικές) δυνάμεις, με την ίδια όμως αποτελεσματικότητα.  

Οι Μουσουλμάνοι του Βορρά ανέθεσαν τις ελπίδες τους στον Αλλάχ και οι Χριστιανοί του Νότου στον Χριστό, αλλά και πάλι δεν βρέθηκε λύση. Το 2011, έπειτα από δύο μακροχρόνιους εμφύλιους πολέμους, που ουσιαστικά ξεκίνησαν το 1950 και δεν τελείωσαν ποτέ, η χώρα διχάστηκε, μαρτύρησε και τελικά διασπάστηκε για να λύσει (θεωρητικά) τις διαφωνίες της. Είχαν προηγηθεί 15 στρατιωτικά πραξικοπήματα μέσα σε διάστημα 20 χρόνων και στις 9 Ιουλίου του 2011 «γεννήθηκε» η νεότερη χώρα του πλανήτη: Το Νότιο Σουδάν. Μέχρι πριν την καταλυτική ημερομηνία τον... τίτλο κατείχε το Κόσοβο, που το 2006 αυτονομήθηκε. 

Τη στιγμή την ανεξαρτησία τους οι Νοτιοσουδανοί πίστεψαν ότι τα (περισσότερα) προβλήματά τους λύθηκαν, ενώ το ίδιο... ποντάρισμα έκαναν και οι κάτοικοι του Βορρά. Καμία σχέση! 

Άλλωστε το πρόβλημα δεν ήταν σε ποιον θεό πιστεύει ο καθένας, ούτε οι φάτσες των βόρειων που δεν άρεσαν στους νότιους -ή το αντίστροφο. Το θέμα ήταν ένα παιχνίδι εξουσίας και κυρίως μία επικερδής και επικίνδυνη διακίνηση χρυσού και πετρελαίου. Διότι, από δαύτα διαθέτει άφθονα αποθέματα η περιοχή και το ξέρουν καλά εγχώριοι πολιτικοί και θρησκευτικοί ηγέτες, αλλά και διεθνείς λαθρέμποροι -κυρίως Ρώσοι και Λιβανέζοι-, όπως και διάφοροι Αφρικανοί γείτονες. 

Το 2013, δηλαδή δύο χρόνια από την ίδρυση του Νοτίου Σουδάν, που συνορεύει βορείως με το Σουδάν, Νοτίως με το Κογκό, την Ουγκάντα και την Κένυα, δυτικώς με τη Δημοκρατία της Κεντρικής Αφρικής και ανατολικώς με την Αιθιοπία, εκτείνεται σε 644,329 km2 (μεγαλύτερο από τη Γαλλία), έχει 10,7 εκατομμύρια πληθυσμό και πρωτεύουσα του είναι η Τζούμπα, ξεκίνησαν και πάλι πολεμικές συρράξεις για παρόμοιους λόγους και με τις ίδιες αφορμές του παρελθόντος. Από τότε μέχρι σήμερα δεν έχουν σταματήσει. Μονάχα έχουν υπάρξει κάποια διαλείμματα. Ταυτόχρονα και στο Σουδάν δεν πάνε... πίσω. Διαμάχες, δολοφονίες, βιασμοί και λεηλατήσεις, ενώ προσφάτως (από τις αρχές του Απρίλη) στήθηκε ένα πολεμικό σκηνικό μεταξύ φατριών και στρατιωτικών δυνάμεων που οδήγησε σε εκατοντάδες νεκρούς και χιλιάδες εξωραϊσμένους. 

Ταυτόχρονα (και στις δύο χώρες) επικρατούν ακραία καιρικά φαινόμενα. Μακροχρόνιες ξηρασίες που ακολουθούνται από κατακλυσμιαίες βροχοπτώσεις, φαινόμενο που έχει δημιουργήσει ένα μη κατοικήσιμο περιβάλλον. Το έδαφος δεν καλλιεργείται και ο λιμός εμφανίζεται ανά τακτά χρονιά διαστήματα έχοντας δημιουργήσει πολλαπλά κύματα περιβαντολλογικών μεταναστών, που μαζί με τους πρόσφυγες εγκαταλείπουν την περιοχή κατά χιλιάδες, καθημερινά.

O εμπνευστής Λούολ Ντενγκ και η πορεία μέχρι τη Μανίλα

Και μέσα σε αυτό το δυστοπικό σκηνικό, το Νότιο Σουδάν προετοιμάζεται για τη συμμετοχή του στο Παγκόσμιο Κύπελλο του μπάσκετ που θα διεξαχθεί από τον Αύγουστο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2023 στα γήπεδα της Ιαπωνίας, των Φιλιππίνων και της Ινδονησίας. Η κλήρωση της 29ης Απριλίου τοποθέτησε τη χώρα στον δεύτερο όμιλο μαζί με τη Σερβία, την Κίνα και το Πουέρτο Ρίκο. 

Μέσα σε μία τετραετία, υπό την καθοδήγηση του Λούολ Ντενγκ, η εθνική ομάδα μπάσκετ κατάφερε να διακριθεί -παρά τις αντιξοότητες. Πρόκειται για τον πρώην σταρ του ΝΒΑ, ο οποίος αγωνίστηκε στο κορυφαίο πρωτάθλημα από το 2004 έως το 2019 με μεγάλη επιτυχία (ήταν δύο φορές All-Star, το 2012 και το 2013) και φόρεσε τις φανέλες πέντε ομάδων. Η βάση της πορείας του ήταν οι Σικάγο Μπουλς και ακολούθησαν οι Καβαλίερς, οι Χιτ, οι Λέικερς και οι Τίμπεργουλβς. 

Από το 2019, στα 34 του απέκλεισε τον τίτλο του Πρόεδρου της Ομοσπονδίας του Νοτίου Σουδάν και ταυτόχρονα εκτός από την άποψή του πάνω στο αγωνιστικό κομμάτι ως μέλος του τεχνικού τιμ είναι και ο βασικός χρηματοδότης. Ο Ντενγκ, ο οποίος γεννήθηκε στην πόλη Ουόου το 1985, αλλά μεγάλωσε στο Λονδίνο και πήγε στα εφηβικά του χρόνια στις ΗΠΑ για να σπουδάσει στο Ντιουκ, επέστρεψε στην πατρίδα του για ιερό σκοπό: Φροντίζει τα ταλέντα της χώρας και πληρώνει για τα ταξίδια και αρκετά από τα έξοδά τους. 

Αυτό θα κάνει και τώρα, εν όψει του Παγκοσμίου Κυπέλλου για μία χώρα που από πλευράς DNA οι γηγενείς έχουν ένα μεγάλο προσόν στο άθλημα του μπάσκετ. Είναι οι πιο... ψηλοί Αφρικανοί και από τους πιο ψηλούς παγκοσμίως. Ειδικά, η φυλή Ντίνκα έχει μέσο όρο τα 183 εκατοστά για τους άνδρες και τα 178 για τις γυναίκες. Για να συγκρίνει κανείς την κατάσταση, αξίζει να σημειωθεί ότι οι Αμερικάνοι (για παράδειγμα) έχουν μέσο όρο ύψος στα 1,75 μέτρα και οι Αμερικανίδες βρίσκονται λίγα χιλιοστά πάνω από το 1,64 μ.  

Τα φυσικά χαρίσματα οδήγησαν αρκετούς Σουδανούς (είτε από το βόρειο τμήμα, είτε από ανεξάρτητο πλέον νότο) στο ΝΒΑ. To πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Μανούτε Μπολ. Ο θρυλικός σέντερ με τα 231 εκατοστά μπόι, που τον επέλεξαν στο Draft του 1985 οι Ουάσινγκτον Μπούλετς και έπαιξε κάνοντας αίσθηση και με το παιχνίδι και με τη φυσιογνωμία του στο ΝΒΑ μέχρι το 1995. Μάλιστα, στη δεκαετή του πορεία είχε 3,3 τάπες μέσο όρο, ενώ ήταν καλός (παραδόξως) και στα σουτ τριών πόντων. Σε μία εποχή που οι σέντερ δεν τολμούσαν καν να απειλήσουν από απόσταση. 

Ο Μπολ πέθανε το 2010 σε ηλικία 47 ετών από νεφρική ανεπάρκεια κι ενώ είχε ταλαιπωρηθεί απίστευτα λόγω της ακτιβιστικής και αντικαθεστωτικής του δράσης στην πατρίδα του. Φυλακίστηκε, βασανίστηκε, ώσπου τα τελευταία χρόνια της ζωής του υπέφερε από πολλά προβλήματά υγείας. 

Ο ανιψιός του πάντως, Μπολ Μπολ, παίζει αυτή τη στιγμή στο ΝΒΑ με τους Ορλάντο Μάτζικ και του μοιάζει αρκετά. Πέραν αυτών (και του Ντενγκ) από το Σουδάν είναι και ο φόργουορντ/σέντερ των Λέικερς, Ουένιεν Γκάμπριελ, όσον αφορά στους εν ενεργεία του «μαγικού πλανήτη». Εκεί έχουν κατοικήσει κι άλλοι όπως ο Φρανσίσκο Έλσον, ο Θον Μάικερ και αρκετοί ακόμα που δεν κατάφεραν να διακριθούν στο υψηλό επίπεδο. Διεθνώς, όμως κάνουν καριέρα αρκετοί. Ένας από αυτούς είναι και ο Πίτερ Τζοκ, ο οποίος βρέθηκε φέτος ένα βήμα πριν αγωνιστεί στον Απόλλων Πατρών. Συμφώνησε, με την ομάδα της Αχαΐας, αλλά τελικά κατέληξε στη γαλλική Ναντ.  

Ο κόουτς Άϊβι και οι διεθνείς

Από το ρόστερ του Νοτίου Σουδάν που οδήγησε την ομάδα στην τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου όλοι παίζουν εκτός συνόρων. Διότι, όσοι είναι εντός αυτών, προσπαθούν να βρουν φαγητό, σκάβουν στα ορυχεία ή τρέχουν στα καταφύγια. Δύο βρίσκονται στις ΗΠΑ, ο Νούνι Όμοτ αγωνίζεται στη G-League, ενώ ο Μαρένγκ Γκατκουόθ σπουδάζει στο πανεπιστήμιο του Τάρλετον, στο Τέξας. Τέσσερις παίζουν στο πρωτάθλημα της Αυστραλίας και μάλιστα διακρίνονται εκεί (Μπουλ Κουόλ, Μάτζόκ Ντενγκ, Σάντεϊ Ντετς, Ντενγκ Ανγκόκ Γιακ Ντενκ), ένας στη Φινλανδία, ένας στη Γαλλία, άλλος ένας στη δεύτερη κατηγορία της Ισπανίας και ο μόνος που παίζει σε αφρικάνικο πρωτάθλημα είναι ο Ντενγκ Ακουόθ, ο οποίος κατοικεί και εργάζεται στην Τυνησία. 

Το μεγαλύτερο... όνομα όμως, σε μπασκετική αξία (όχι σε χαρακτήρες, γιατί εκεί ο Ντενγκ Ανγκόκ Γιακ Ντενκ δεν έχει αντίπαλο) είναι ο προπονητής της ομάδας. Πρόκειται για τον 41χρονο Ρόγιαλ Άιβι, ο οποίος βέβαια μοιράζεται τις... εξουσίες με τον Λούολ Ντενγκ, που εκτός από πρόεδρος έχει ρόλο και λόγο ως κόουτς.

Ο Αϊβι δεν έχει καταγωγή από το Νότιο Σουδάν. Ούτε από το Σουδάν, γενικότερα. Είναι γεννημένος στο Χάρλεμ της Νέας Υόρκης και αγωνίστηκε στο ΝΒΑ από το 2004 έως το 2014. Είναι φίλος του Ντενγκ, έχει δουλέψει ως βοηθός από τους Οκλαχόμα Σίτι Θάντερ, τους Νιου Γιορκ Νικς και τους Μπρούκλιν Νετς και από το 2021 βρίσκεται στον πάγκο της εθνικής ομάδας. Και όλοι μαζί, τον Αύγουστο, θα πάνε στη Μανίλα των Φιλιππίνων για να τιμήσουν την νεοσύστατη χώρα στο Παγκόσμιο Κύπελλο και για να παίξουν στον όμιλο με τη Σερβία, την Κίνα και το Πουέρτο Ρίκο.