Βαρδής Βαρδινογιάννης και Παναθηναϊκός

Ο Λάμπρος Γκαραγκάνης γράφει για την παρουσία του Βαρδή Βαρδινογιάννη στο Τριφύλλι. Το 1979 και η ανάδειξή του ως το κέντρο αποφάσεων για πολλά χρόνια, με βάση ιστορικές αναφορές.

Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 91 ετών, τη 12η Νοεμβρίου 2024. Πέραν της οντότητάς του ως ένας από τους σημαντικότερους οικονομικούς παράγοντες στην Ελλάδα, η σχέση, του ιδίου και της οικογένειάς του, με τον Παναθηναϊκό, για άλλους αποτέλεσε εφαλτήριο για την ανέλιξη του συλλόγου, κυρίως στην Ευρώπη, για άλλους τροχοπέδη της εξέλιξης έως και σήμερα.

Το 1979, βάσει του νόμου 879/29, το ποδόσφαιρο στη χώρα έγινε επαγγελματικό με τη μετατροπή των Αθλητικών Ομίλων (ΑΟ) σε Ποδοσφαιρικές Ανώνυμες Εταιρείες (ΠΑΕ). Η αλλαγή σκηνικού βρήκε το Τριφύλλι σε μία δύσκολη, οικονομικά, περίοδο. Μέσα σε κλίμα αβεβαιότητας για το μέλλον ήταν αναγκαιότητα η σύσταση της ΠΑΕ, με το μετοχικό της κεφάλαιο να ορίζεται στα 80 εκατομμύρια δραχμές. Διαιρούμενο σε 40.000 μετοχές των 2.000 δραχμών έκαστη.

Ο, ήδη, εν ενεργεία παράγοντας των Πράσινων, αείμνηστος Παύλος Γιαννακόπουλος, είχε καταθέσει τη σημαντικότερη προσφορά για την άμεση αγορά της ΠΑΕ Παναθηναϊκός ύψους 20 εκατομμυρίων δραχμών. Την επιθυμία να εμπλακούν, χρηματοδοτώντας, είχαν εκφράσει και άλλοι επιφανείς παράγοντες της εποχής, όπως οι Σταυρουλάκης, Καλλιγέρης, Τζιώτης, Γεωργακόπουλος, Διαμαντάρας, με υποδεέστερα διαθέσιμα ποσά του Γιαννακόπουλου.

Η κίνηση Γιώργου και Βαρδή Βαρδινογιάννη

Η οικογένεια Βαρδινογιάννη, μέσω του Γιώργου Βαρδινογιάννη, αρχικά εμφανίστηκε με καταβολή 2 εκατομμυρίων δραχμών ως προκαταβολή αγοράς μετοχών. Στα μέσα Ιουλίου του 1979 κατέθεσε 1 εκατομμύριο ακόμα, αγοράζοντας 5.000 μετοχές. Η προσφορά του Παύλου Γιαννακόπουλου ήταν η καλύτερη, διότι κάλυπτε το όριο του 20% του μετοχικού κεφαλαίου ανά φυσικό πρόσωπο.

Ακολούθησε η κίνηση του Ομίλου Βαρδινογιάννη, με τον Γιώργο Βαρδινογιάννη να επιλύει αυτό το ζήτημα με την περιβόητη τοποθέτηση, σύμφωνα με τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης της εποχής: «Κανένα πρόβλημα. 20% εγώ, 20% ο αδελφός μου Βαρδής και 14% ο γαμπρός μου, όλοι μέλη του Παναθηναϊκού».

Στον Τύπο είχε φιλοξενηθεί η πρώτη αντίδραση του Παύλου Γιαννακόπουλου, με δήλωσή του στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία»: «Δόθηκε πραξικοπηματικά το 51% των μετοχών της ΠΑΕ Παναθηναϊκός στον κ. Βαρδινογιάννη και εμείς, που κάναμε τόσους κόπους και θυσίες, μείναμε απ’ έξω».

Η αρχή της εποχής Βαρδινογιάννη στον Παναθηναϊκό

Στις 18 Ιουλίου 1979 συνεδρίασε το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΑΕ Παναθηναϊκός, ενώπιον των αδελφών Γιώργου και Βαρδή Βαρδινογιάννη, όπου εκδόθηκε μία μακροσκελής ανακοίνωση με τη μορφή διακύρηξης για τους μελλοντικούς στόχους της νέας διοίκησης. Νωρίτερα, ο Γιώργος Βαρδινογιάννης είχε αιτιολογήσει την κίνηση της οικογένειάς του να εμπλακεί, λόγω της χαμηλής ζήτησης των μετοχών από τους υπόλοιπους συνδιεκδικητές.

Ανέφερε, χαρακτηριστικά, ότι παραμονές της λήξης των προεγγραφών, είχαν πουληθεί, μόλις, 8.000 μετοχές. Είχε καλυφθεί, δηλαδή, μετοχικό κεφάλαιο 16 εκατομμυρίων δραχμών από τα 80 εκατομμύρια που είχε οριστεί αυτό συνολικά. «Δεν ήταν δυνατό να μειωθεί τόσο πολύ ο Παναθηναϊκός, που αξίζει καλύτερης τύχης, όπως και ο κόσμος του. Πήρα την απόφαση να διαθέσω το ποσό αυτό, που κάνει εύρωστο τον Παναθηναϊκό. Με τη συμπαράσταση των φίλων του, ο Παναθηναϊκός θα φτάσει σε νέα Γουέμπλεϊ», τόνισε χαρακτηριστικά.

Στο σημείο αυτό να καταγραφεί και μία διαφορετική ιστορική εκδοχή των γεγονότων του 1979, στα οποία πρωταγωνίστησε ο Όμιλος Βαρδινογιάννη, μέσω των αδελφών Γιώργου και Βαρδή. Η προσπάθεια των παραγόντων του Τριφυλλιού, με επικεφαλής τον Παύλο Γιαννακόπουλο, για την ανάληψη των διοικητικών ηνίων της ΠΑΕ, στις προεγγραφές του Μαΐου του 1979 είχε συγκεντρώσει περίπου 40 εκατομμύρια δραχμές. Για το απαιτούμενο αρχικό μετοχικό κεφάλαιο των 80 εκατομμυρίων.

Έτσι, στην ιστορική Γενική Συνέλευση της 28ης Μαΐου 1979, με αποκλειστικό θέμα τη «μετατροπή του ερασιτεχνικού τμήματος εις αυτοτελή Ποδοσφαιρική Ανώνυμη Εταιρεία», ο Γενικός Γραμματέας Iωάννης Κασιμάτης διάβασε την ανακοίνωση ενδιαφέροντος από τον Όμιλο Βαρδινογιάννη. Αιφνιδιάζοντας, στην αναφορά πως το αρχικά προσφερόμενο ποσό θα ήταν το διπλάσιο οποιουδήποτε άλλου ενδιαφέροντος...

Άμεσα, από οικονομικής πλευράς, μπήκε ρευστό στα ταμεία της νέας ΠΑΕ, εξοφλήθηκαν ποδοσφαιριστές και υποχρεώσεις προς τρίτους, ενώ έγινε τελικά η προετοιμασία του ποδοσφαιρικού τμήματος στο Αννόβερο της Γερμανίας (είχε ματαιωθεί, αρχικά, λόγω υψηλού κόστους). Έτσι μπήκε η οικογένεια Βαρδινογιάννη στον Παναθηναϊκό, μετά από κινήσεις των Γιώργου και Βαρδή...

Ο ρόλος του Βαρδή Βαρδινογιάννη

Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης ποτέ δεν απέκτησε τον ενεργό και προβεβλημένο ρόλο στα δρώμενα της ΠΑΕ, όπως ο Γιώργος. Ωστόσο, τα πρώτα χρόνια λάμβανε αποφάσεις, ενώ σταθερά βρισκόταν στις εξέδρες της Λεωφόρου, όπως και όταν ήταν απλό μέλος του Ερασιτέχνη Παναθηναϊκού. Είχε επαφές και συνομιλίες με προπονητές, ποδοσφαιριστές, κατέβαινε συχνά στα αποδυτήρια, όντας κοντά στην ομάδα.

Ο Βαρδής Βαρδινογιάννης ανέλαβε τα ηνία της οικογένειας, ουσιαστικά, μετά τον ξαφνικό θάνατο του αδελφού του Νίκου Βαρδινογιάννη, σε ηλικία 42 ετών, από καρδιακό επεισόδιο.

Τότε βγήκε μπροστά, επεκτείνοντας τις επιχειρήσεις και σε άλλους τομείς, έχοντας πάντα μία διακριτική στάση στην ενασχόληση με τα κοινά του συλλόγου, τα οποία είχε αναλάβει εξ ολοκλήρου ο Γιώργος. Οι ισορροπίες, αναφορικά και με την παρουσία της οικογένειας Βαρδινογιάννη στον Παναθηναϊκό, άλλαξαν, όπως αναφέρεται από τις ιστορικές πηγές, μετά τον θάνατο του Θεόδωρου Βαρδινογιάννη τον Σεπτέμβριο του 1996, σε ηλικία 54 ετών.

Μετά το γεγονός αυτό, ο Βαρδής Βαρδινογιάννης φαίνεται πως ανέλαβε περισσότερες πρωτοβουλίες. Ο Πατριάρχης της οικογένειας Βαρδινογιάννη είχε σημαίνοντα λόγο, για μεγάλο χρονικό διάστημα, για το μπάτζετ, τα οικονομικά δεδομένα, τις επιλογές προπονητών, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Και δική του απόφαση ήταν η δημιουργία του προπονητικού κέντρου της Παιανίας, πρωτοπόρου κίνησης για τα δεδομένα της εποχής, με χαρακτηριστική αρτιότητα παροχών στους ποδοσφαιριστές και το προπονητικό επιτελείο. Τα εγκαίνια έγιναν τον Ιανουάριο του 1989, με το κόστος να αγγίζει τα 800 εκατομμύρια δραχμές.

Ένας ιστορικός παράγοντας

Στις 29 Μαΐου 2000, ημέρα αποχώρησης του Γιώργου Βαρδινογιάννη από τον Παναθηναϊκό, έκλεισε ο κύκλος που άρχισε το 1979. Μπορεί στη συνέχεια να ανέλαβε ο Γιάννης Βαρδινογιάννης, γιος του Βαρδή Βαρδινογιάννη, που έμεινε στον σύλλογο έως το 2012 (έως το 2008 μόνος και μετά με την πολυμετοχικότητα). Ωστόσο, το εγχείρημα των αδελφών Γιώργου και Βαρδή ολοκληρώθηκε εκείνο το μεσημέρι στην Παιανία.

Σύμφωνα με κάποιες πηγές, ο «Καπετάνιος» έλαβε αυτήν την απόφαση λόγω της κατάστασης που άρχισε να διαμορφώνεται στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Σύμφωνα με άλλες, αποτέλεσε προτροπή του Βαρδή Βαρδινογιάννη η παραίτησή του, την οποία, απλώς, υιοθέτησε.

Το όνομα του Βαρδή Βαρδινογιάννη, όπως ανέφερε και στη συλλυπητήρια ανακοίνωσή της η ΠΑΕ Παναθηναϊκός, υπήρξε άρρηκτα συνδεδομένο με το Τριφύλλι. Μαζί με την οικογένειά του απέκτησαν το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών το 1979. Έπαιξε σημαίνοντα ρόλο σε επίπεδο αποφάσεων, για μεγάλο χρονικό διάστημα, αποτελώντας έναν ιστορικό παράγοντα του Τριφυλλιού.

Πηγές για τις ιστορικές αναφορές:
"20 χρόνια χωρίς τον Καπετάνιο", Μανώλης Σαριδάκης, Εκδόσεις ΤΟΠΟΣ.
Παναθηναϊκός 1908-1998, 90 χρόνια ιστορικής πορείας, Έκδοση Γ. Γεωργαλάς Α.Ε.
Αιώνια Πιστός, Μάκης Παπαζήσης, Εκδόσεις ΠΑΡΟΥΣΙΑ.