Τι σήμαινε η υπόκλιση του Ιάπωνα προπονητή προς τους συμπατριώτες του

Ο κόουτς των «σαμουράι» έσπευσε να υποκλιθεί μπροστά στους Ιάπωνες φιλάθλους-διαβάστε γιατί

Το ματς της Δευτέρας (5/12) έφερε τη χώρα του «ανατέλλοντος ηλίου» ένα-αν όχι μισό-βήμα από την πρόκρισή της στην οκτάδα του μουντιάλ του Κατάρ. Η διαδικασία των πέναλτι εξάλλου έχει πάντα έναν νικητή, αφήνοντας στον έτερο αντίπαλο την πικρή γεύση του αποκλεισμού. Έτσι και με την Ιαπωνία κόντρα στην Κροατία.

Το τέλος του αγώνα βρήκε τους Κροάτες στα ουράνια, και τους Ιάπωνες σε βαθιά περισυλλογή. Ο προπονητής τους, Χατζίμε Μοριγιάσου, απαθανατίστηκε να υποκλίνεται βαθιά, με το στιγμιότυπο να κάνει το γύρο του κόσμου πολύ γρήγορα. Και όσο κι αν αρχικά κυκλοφόρησε πως απευθυνόταν προς τους αντίπαλους φιλάθλους, τελικά αυτό δεν ήταν αληθές.

Η Γιαπωνέζικη κουλτούρα και καθημερινότητα δεν περιλαμβάνει χειραψίες, με αποτέλεσμα οι υποκλίσεις να έχουν ουσιαστικά αυτό τον ρόλο, με κάθε έναν πολίτη να υποκλίνεται αρκετές φορές μέσα στη μέρα. Ωστόσο υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση στο πώς υποκλίνεται κανείς, βάσει-κυρίως-σε ποιόν απευθύνεται η υπόκλιση αυτή. Δεν μπορεί ας πούμε να είναι ίδια όταν είσαι π.χ. φοιτητής και θες να υποκλιθείς σε έναν συμφοιτητή σου ή σε έναν καθηγητή σου.

Πιο συγκεκριμένα, υπόκειται σε κανόνες που καθένας μαθαίνει ως μέρος της ανατροφής του από τα παιδικά του ακόμη χρόνια. Κανόνες αυστηροί, που τηρούνται με μαθηματική συνήθως ακρίβεια. Τι δείχνει μια υπόκλιση; Σεβασμό, αποδοχή του κοινωνικού «στάτους» και, πολύ συχνά, ειλικρινή απολογία, μία εκ βαθέων συγγνώμη.

«Οτζίγκι»-έτσι ονομάζεται η υπόκλιση στην γλώσσα τους. Οι ρίζες της φαίνεται να ξεκινούν τον 12ο, 13ο και 14ο αιώνα-που αλλού;-στους σαμουράι. Τρία είναι τα κύρια είδη που συναντά κανείς, και έχουν να κάνουν με το πόσο βαθιά υποκλίνεται κάποιος. Όταν το σώμα γέρνει προς τα εμπρός 15 μοίρες, ονομάζεται «eshaku». Στις 30 μοίρες «keirei», ενώ στις 45 μοίρες ονομάζεται «saikerei». Όσο βαθύτερα υποκλίνεται κανείς, τόσο μεγαλύτερη η συγγνώμη που θέλει να ζητήσει, ή ο σεβασμός που θέλει να αποδώσει στον αποδέκτη.

Έτσι, η υπόκλιση του Χατζίμε Μοριγιάσου κατατάσσεται εύκολα στην τρίτη κατηγορία, κρίνοντας από το πόσο βαθιά έγειρε το κορμί του, με τα χέρια στα πλάγια των ποδιών του, ως είθισται. Επιπλέον, το να μένει κανείς σε αυτή τη στάση για μερικά δευτερόλεπτα, όπως και έκανε εν προκειμένω ο Ιάπωνας, δίνει έξτρα βαρύτητα στην όλη πράξη.

Γίνεται λοιπόν πλέον ξεκάθαρο πως ο προπονητής των Ιαπώνων με αυτή του την πράξη, απέτισε τον ύψιστο σεβασμό, ζητώντας παράλληλα μια βαθιά και ειλικρινή συγγνώμη από τους φιλάθλους συμπατριώτες του για τον αποκλεισμό που μόλις είχε λάβει χώρα.

Τα ήθη και τα έθιμα της συγκεκριμένης χώρας είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τις έννοιες του σεβασμού και της μεταμέλειας, της συγχώρεσης. Και αν σε εμάς τους Ευρωπαίους πολλές φορές μπορεί να φαντάζει υπερβολικό όλο αυτό, δεν παύει να εντυπωσιάζει και να «βγάζει» έναν σεβασμό, αν μη τι άλλο.