Δεν μπορείς να φανταστείς τι αγχώνει περισσότερο την πιο επιτυχημένη Εθνική μας Ομάδα

Η Εθνική Πόλο Ανδρών πάει για 12η συνεχόμενη φορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι. Ο προπονητής Θοδωρής Βλάχος και οι παίκτες Γιάννης Φουντούλης, Κωνσταντίνος Γενηδουνιάς και Άγγελος Βλαχόπουλος εξηγούν τις πολυπλοκότητες πίσω από αυτήν την επιτυχία.

Στο σύνολο των 29 Ολυμπιακών Αγώνων της σύγχρονης εποχής, η Εθνική Πόλο Ανδρών έχει 16 συμμετοχές. Από το 1980 έως σήμερα δεν έχει απουσία. Στο Παρίσι θα ζήσει την 12η διαδοχική της παρουσία. Είναι η πρώτη μετά τη μεγαλύτερη διάκριση, σε επίπεδο Ολυμπιακών Αγώνων, που ήταν το αργυρό μετάλλιο στο Τόκιο, το 2021.

Πέραν αυτών των ύψιστων διακρίσεων, η συγκεκριμένη ομάδα ξεχωρίζει σταθερά και σε όλες τις άλλες μεγάλες διοργανώσεις (Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, Παγκόσμιο Λιγκ, Παγκόσμιο Κύπελλο, Μεσογειακοί Αγώνες). Η μια όψη του νομίσματος λοιπόν, είναι αυτή των σερί συμμετοχών σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Η άλλη είναι ότι μέσω των 16 συναπτών προκρίσεων, σαν να έχουμε κακομάθει εμείς και σαν να υπάρχει ένα άγχος για όσους διεκδικούν την συμμετοχή, μην γίνουν αυτοί που θα «σπάσουν» το ιστορικό σερί.

Είναι αυτό το μεγαλύτερο άγχος των αθλητών και των προπονητών που μας εκπροσωπούν μέσα στα χρόνια; Την απάντηση δίνουν οι Γιάννης Φουντούλης, Κωνσταντίνος Γενηδουνιάς, Άγγελος Βλαχόπουλος και ο ομοσπονδιακός προπονητής Θοδωρής Βλάχος.

O Θοδωρής Βλάχος δεν ξέρει τη λέξη «δεδομένο»

Για τον προπονητή της Εθνικής Ομάδας, Θοδωρή Βλάχο, οι σκέψεις για πρόκριση άρχισαν πολύ νωρίς, ήδη από την επαύριο της λήξης των προηγούμενων Ολυμπιακών Αγώνων. «Την επομένη κιόλας της μεγάλης επιτυχίας μας στο Τόκιο, αρχίσαμε να αγχωνόμαστε για το Παρίσι και να σκεφτόμαστε τον προγραμματισμό ενόψει των επόμενων Αγώνων. Για να βρεθούμε εκεί, έπρεπε να περάσουμε από τη διαδικασία της πρόκρισης».

Μέχρι την τελευταία στιγμή, όταν και εξασφαλίστηκε το πολυπόθητο εισιτήριο, η ομάδα είχε μεγάλη αγωνία, καθώς όπως ομολογεί «η πρόκριση είναι μια κατάσταση ιδιαίτερα αγχωτική, καθώς ο ανταγωνισμός σε αυτό το επίπεδο είναι τεράστιος και πάντα υπάρχει ο κίνδυνος μια καλή ομάδα να μείνει εκτός. Είναι το πρώτο βήμα που θες να κάνεις και όσο πλησιάζει ο καιρός τα πράγματα εντείνονται».

Φέτος, τα Ολυμπιακά εισιτήρια δόθηκαν με διαφορετικό τρόπο από ό,τι συνήθως, καθώς για πρώτη φορά δεν διεξήχθη Ολυμπιακό Τουρνουά, στο πλαίσιο του οποίου κρίνονται οι προκρίσεις μέσω επτά παιχνιδιών σε επτά ημέρες. Αντιθέτως, η πρόκριση κρίθηκε μέσω μιας διαδικασίας που πρόσφερε τρεις συνολικά ευκαιρίες πρόκρισης. «Εμείς ήμασταν από τους τυχερούς και από τους ικανούς, καθώς εξασφαλίσαμε την πρόκριση με την πρώτη, χάρη στην κατάκτηση του ασημένιου μεταλλίου στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα που διεξήχθη στη Φουκουόκα. Οπότε έφυγε γρήγορα αυτό το άγχος».

Ωστόσο, όπως παρατηρεί ο ομοσπονδιακός προπονητής μας, «είναι κάπως ακραίο να σκέφτεται κάποιος πως η πρόκριση σε Ολυμπιακούς Αγώνες είναι δεδομένη. Ότι εφόσον συμβαίνει συνέχεια, δεν είναι και κάτι το τόσο σημαντικό για τον αθλητή ή την ομάδα που μας έχει κακομάθει. Τακτικά προκύπτουν αποτελέσματα που μας θυμίζουν ότι στον αθλητισμό δεν υπάρχει ποτέ η λέξη “σίγουρα”».

Για τον Θοδωρή Βλάχο, ο αγώνας σε αυτό το επίπεδο κρίνεται την ημέρα της αναμέτρησης, όταν και οι κορυφαίες ομάδες συναντιούνται στην ίδια διοργάνωση. «Διακρίνεται όποιος είναι σε καλύτερη κατάσταση, τη συγκεκριμένη ημέρα -ίσως και ώρα. Οι ισορροπίες είναι τόσο λεπτές που κάνουν το ‘δεδομένο’ άγνωστη λέξη. Κι εγώ όταν είμαι απ’ έξω από τον “χορό”, πολλές φορές σκέφτομαι για άλλα σπορ κατ’ αυτόν τον τρόπο, βάσει δηλαδή, δεδομένων. Ότι αυτός είναι καλύτερος και άρα θα κερδίσει. Δεν είναι όμως, αυτή η πραγματικότητα».

Ανακαλεί στη μνήμη του το παιχνίδι με τη Γαλλία στο Προολυμπιακό Τουρνουά του 2021, που κρίθηκε στα πέναλτι και θα μπορούσε να έχει αφήσει έξω από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο την Εθνική Ομάδα: «Νικήσαμε τη Γαλλία στα πέναλτι. Ένα πέναλτι έξω και θα μπορούσαμε να μην πάμε στην Ιαπωνία, να μην ανεβαίναμε στο βάθρο. Αντιλαμβάνεστε συνεπώς, ότι η διαδικασία της πρόκρισης είναι ιδιαίτερα ψυχοφθόρα, κυρίως όταν έρχεται μέσω του προολυμπιακού Τουρνουά των διαδοχικών ματς. Μια κακή ημέρα να έχεις, έναν τραυματισμό ή δυο παιδιά που να είναι άρρωστα, μπορούν να τιναχθούν όλα στον αέρα».

Μόλις ωστόσο προκριθείς τα πράγματα αλλάζουν σύμφωνα με τον Θοδωρή Βλάχο, καθώς «πας για να το απολαύσεις και να το διασκεδάσεις. Βάζεις βέβαια, και τους στόχους σου. Σίγουρα όμως, όταν φτάνεις στη μεγάλη γιορτή νιώθεις πως έχεις καταφέρει κατά το ήμισυ αυτό που είχες θέσει ως στόχο, αρχικά».

Ο Γιάννης Φουντούλης επισημαίνει τη «θεωρία της σκάλας»

Για τον Γιάννη Φουντούλη η φετινή πρόκριση βιώθηκε πολύ διαφορετικά από την αντίστοιχη του Τόκιο. «Αυτήν τη φορά πήραμε το εισιτήριο από το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα που έγινε ένα χρόνο νωρίτερα, οπότε δεν αγχωθήκαμε. Είχαμε πάει στη Φουκουόκα με στόχο να διακριθούμε, προκριθήκαμε στον τελικό, πήραμε το μετάλλιο και μαζί την πρόκριση για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Δεν ζήσαμε δηλαδή, τόσο έντονα το άγχος, όσο πριν το Τόκιο».

Γιατί ήταν τόσο αγχωτικό το προολυμπιακό τουρνουά του Τόκιο σύμφωνα με τον αρχηγό της Εθνικής Ομάδας; «Ήταν ό,τι πιο δύσκολο, αφού επί μια εβδομάδα έπαιζες κάθε μέρα. Όλοι συμφώνησαν ότι ήταν το πιο αγχωτικό προολυμπιακό τουρνουά της καριέρας τους, καθώς πέραν των πολλών σωματικών και ψυχολογικών απαιτήσεων, έχεις και το άγχος να μη σταματήσει στην εποχή σου το σερί των συμμετοχών σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Να μη γίνεις εσύ αυτός που θα αποτύχει να πάει την Ελλάδα σε αυτούς».

Οι γενιές αλλάζουν, όχι όμως και η επιτυχημένη πορεία αυτής της ομάδας. Πώς το καταφέρνουν αυτό; «Ο (παλαίμαχος αρχηγός της Εθνικής Ομάδας) Γιώργος Μαυρωτάς έχει γράψει στο βιβλίο του για τη “θεωρία της σκάλας”. Κάθε γενιά πατάει στα χνάρια της προηγούμενης και βάζει το λιθαράκι της για να το χρησιμοποιήσει η επόμενη, με στόχο πάντα την περαιτέρω εξέλιξη».

Ο ίδιος δηλώνει πολύ αισιόδοξος για το μέλλον του αθλήματος «Προκριθήκαμε στο Παρίσι και είμαστε χαρούμενοι που συνεχίστηκε η ιστορία. Όπως φαίνεται, το μέλλον παρουσιάζεται πολύ ευοίωνο καθώς το ελληνικό πόλο έχει χτίσει τη δική του σχολή, παγκοσμίως. Απαρτίζεται από συντελεστές που έχουν την τεχνογνωσία στην ειδικότητα τους. Θα αναφέρω χαρακτηριστικά τη νέα διοίκηση της ομοσπονδίας που έχει συμβάλλει και αυτή στο να πάμε ένα βήμα παρακάτω. Τέλος, δίνεται μεγάλη προσοχή και στις μικρότερες γενιές που επίσης διακρίνονται. Σιγά σιγά οι προπονητές επιλέγουν τα παιδιά που ξεχωρίζουν από κάθε γενιά και τα βάζουν στην ανδρών, με τρόπο που να έχουν ομαλή συνέχεια και να ενσωματωθούν».

Ο Κωνσταντίνος Γενηδουνιάς αποκαλύπτει τι καθοδηγεί τους παίκτες

Ο Κωνσταντίνος Γενηδουνιάς παραδέχεται πως «η πιο αγχωτική περίοδος που βιώνουμε είναι αυτή που κρίνονται οι προκρίσεις στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Το σερί των συνεχόμενων συμμετοχών προσθέτει στο άγχος που έχουν όλες οι ομάδες, όχι μόνο η δική μας, όταν φτάνουν σε μια προ-Ολυμπιακή χρονιά. Ο αρχικός στόχος είναι η πρόκριση στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Είναι άλλωστε, η μεγαλύτερη διοργάνωση, η οποία γίνεται μια φορά κάθε τέσσερα χρόνια και μοιραία, υπάρχει μια έξτρα πίεση για την πρόκριση. Μέχρι να την εξασφαλίσουμε, είναι η πιο αγχωτική περίοδος».

Οι γενιές αλλάζουν, αλλά δεν αλλάζει το γεγονός ότι η Εθνική πόλο ανδρών υπάρχει μεταξύ των κορυφαίων του κόσμου. «Το γεγονός ότι δεν έχουμε χάσει Ολυμπιακούς Αγώνες από το 1980 προσθέτει επιπλέον πίεση και άγχος. Σίγουρα δεν θέλουμε να είμαστε εμείς αυτοί που θα γράψουμε μια “μαύρη σελίδα” στην ιστορία. Μέχρι στιγμής το ‘χουμε καταφέρει περίφημα και ελπίζω να συνεχίζουμε έτσι».

Οι επιτυχίες εν τω μεταξύ, συνεχίζονται σταθερά για την ομάδα υπό οποιαδήποτε συνθήκη. «Νομίζω ότι το προολυμπιακό τουρνουά για το Τόκιο, όπου εξασφαλίσαμε το εισιτήριο με επτά αγώνες σε επτά ημέρες ήταν η μεγαλύτερη ταλαιπωρία σε σωματικό και ψυχολογικό επίπεδο. Σε ό,τι αφορά το Παρίσι, λόγω του κορονοϊού μεταφέρθηκαν τα παγκόσμια και τα ευρωπαϊκά του 2021, του 2022 και του 2023 και δεν μπορούσαν να βάλουν μέσα στο 2024 και προολυμπιακό, μαζί με ένα πανευρωπαϊκό και ένα παγκόσμιο. Οπότε οι προκρίσεις κρίθηκαν στα τρία events», με την Ελλάδα να τελειώνει την υπόθεση από το πρώτο. «Κάποιος μπορεί να πει ότι αυτό δεν μας ‘βγήκε’ και σε καλό, διότι μείναμε εκτός 4αδας και στα δυο τουρνουά που παίξαμε μετά - στο ένα στις λεπτομέρειες. Βέβαια, ο πιο μεγάλος στόχος είναι οι Ολυμπιακοί Αγώνες και όσο πλησιάζουν όλοι μας ενθουσιαζόμαστε που θα βρεθούμε εκεί για να διεκδικήσουμε κάτι καλό, για μία ακόμη φορά».

Ακόμα και αν περπατάς ή τρέχεις, όταν έχεις επτά αγώνες σε ισάριθμες ημέρες δοκιμάζεις το σώμα και το μυαλό σου. Πόσο μάλλον, όταν είσαι στο νερό και πρέπει να αντέχεις και όσες συγκινήσεις έχουν να προσφέρουν οι αντίπαλοι στην επιφάνεια και κάτω από αυτήν. Είναι το ψυχολογικό κομμάτι το πιο δύσκολο που πρέπει να τακτοποιούν οι παίκτες ή το σωματικό;

«Το σώμα αντέχει. Είναι προπονημένο, ειδικά όταν έχεις περάσει από προετοιμασία για αυτήν τη συνθήκη. Το μυαλό είναι που πρέπει να σε καθοδηγήσει. Η ψυχολογία. Θυμάμαι στο Ρότερνταμ ξεκινήσαμε με ομάδες που ήταν αρκετά υποδεέστερες από εμάς (Γεωργία, Καναδάς, Βραζιλία) και λόγω του άγχους και της πίεσης του τουρνουά, κάναμε πολύ κακές εμφανίσεις. Μέχρι να φτάσουμε στον ημιτελικό με τη Ρωσία, που πήραμε την πρόκριση, δεν είχαμε φέρει τα αποτελέσματα που θέλαμε».

Ο Άγγελος Βλαχόπουλος δίνει μια άλλη οπτική

Ο Άγγελος Βλαχόπουλος έχει μια διαφορετική οπτική ως προς την πιο αγχωτική μέρα -και όχι περίοδο- που αφορά τους Ολυμπιακούς Αγώνες. «Νιώθω πως το μεγαλύτερο άγχος είναι αυτό που βιώνουμε στον προημιτελικό. Αυτό είναι το πιο σημαντικό παιχνίδι. Είναι νοκ άουτ και σε πάει ή στη διεκδίκηση των μεταλλίων ή σε θέτει εκτός».

Για τον ίδιο, το Παρίσι σηματοδοτεί την τρίτη διαδοχική συμμετοχή του σε Ολυμπιακούς Αγώνες. «Τις δύο από τις τρεις είχαμε προκριθεί από την προηγούμενη χρονιά, από το πιο πρόσφατο παγκόσμιο πρωτάθλημα, τότε με την 3η θέση και τώρα με τη 2η, οπότε δεν υπήρχε τόσο άγχος».

Τι λέει όμως για το «ιστορικό σερί»; «Αυτό είναι κάτι που δεν το σκέφτομαι, προσωπικά. Τα σερί είναι για να χαλούν. Αν δεν είμαστε καλοί και δεν αξίζουμε να περάσουμε, ας μην περάσουμε».

Του υπενθυμίζουμε ωστόσο ότι σαν ομάδα μάς έχουν κακομάθει. Το έχουν κάνει να φαίνεται εύκολο. Δεδομένο. «Εμείς το κάναμε δεδομένο. Ανά τα χρόνια όμως, έχουν κινδυνέψει με αποκλεισμό πολλές καλές ομάδες. Ακόμα και ομάδες που πήραν μετάλλιο μετά. Πάντα υπάρχει αυτό το ρίσκο. Αυτό το άγχος».

Τι είναι αυτό που κάνει την Εθνική πόλο ανδρών να βρίσκεται στις κορυφαίες του πλανήτη με απαράμιλλη συνέπεια; «Επειδή ζω και αγωνίζομαι πολλά χρόνια στο εξωτερικό και έχω δει και τις υπόλοιπες ομάδες, νομίζω ότι η προσπάθεια που καταβάλουμε εμείς είναι πολύ μεγαλύτερη από εκείνη όλων των υπολοίπων ομάδων. Σε τι επίπεδο; Της προπόνησης, στο να τα κάνουμε όλα στην εξτρά προπόνηση, την ατομική».

«Αυτό συμβαίνει γιατί έτσι έχουμε γαλουχηθεί» προσθέτει. «Έτσι έχουμε μεγαλώσει: με την προσπάθεια που κάνουμε ως ομάδα, αλλά και ο καθένας ξεχωριστά για την ομάδα. Ποτέ δεν είχαμε στο ρόστερ κάποιον από τους αστέρες, π.χ. το μεγαλύτερο όνομα στον κόσμο. Οπότε μάθαμε να κάνουμε ό,τι κάνουμε, μέσω της ομαδικής δουλειάς. Υπάρχει αλληλοσεβασμός, αλληλοκατανόηση. Μια νοοτροπία που οι πιο παλιοί ‘περνούν’ πάντα στους πιο νέους και έχει στο επίκεντρο ότι δουλεύουμε όλοι σκληρά και είμαστε όλοι ίσοι, ώστε να ανταμειφθούμε. Είτε κάποιος είναι 18 ετών, είτε είναι 30 για όλους μας είναι το ίδιο. Έτσι μεγαλώνουμε όλοι από όταν είμαστε παιδιά στις μικρές Εθνικές ομάδες. Όσοι φτάνουν στην Ανδρών είναι έτοιμοι, σχετικά με το τι θα αντιμετωπίσουν».

Κι έτσι θα πάνε τώρα, σαν ομάδα, όλοι στο Παρίσι για μια νέα διάκριση. «Σίγουρα αν κατακτήσουμε ένα μετάλλιο, θα γράψουμε ιστορία. Το να πάρεις δύο συνεχόμενα είναι κάτι το ξεχωριστό, το μοναδικό. Υπάρχουν βέβαια, πολλές άλλες καλές ομάδες στο ίδιο επίπεδο με εμάς, οπότε όλα μπορούν να συμβούν. Μιλάμε για αθλητισμό. Σε αυτό το επίπεδο όλα κρίνονται στο ποιος είναι σε καλύτερη κατάσταση τη συγκεκριμένη ώρα (του αγώνα). Λίγο η τύχη, λίγο να είσαι συγκεντρωμένος την κατάλληλη στιγμή, μπορεί να κάνει τη διαφορά. Πιστεύω ότι όλοι οι προημιτελικοί θα κριθούν στο γκολ. Αν λοιπόν, το θέλουμε πιο πολύ εμείς, θα κάνουμε το βήμα».

Το σήμα κατατεθέν μιας έμπειρης ομάδας

Ζητήσαμε από τον Θοδωρή Βλάχο, να διευκρινίσει και κάποια άλλα πράγματα που ενδεχομένως να βοηθήσουν στην καλύτερη κατανόηση του άθλου που έχει πετύχει η Εθνική πόλο ανδρών. Μια από τις ιδιαιτερότητες του σπορ, συγκριτικά με άλλα ομαδικά αθλήματα, είναι πως ο προπονητής χρειάζεται να προετοιμάσει τους παίκτες του για όλες τις πιθανές καταστάσεις, που μπορεί να συναντήσουν σε κάθε αγώνα, καθώς κατά τη διάρκεια αυτού δεν μπορεί να παρέμβει πολύ.

Είναι το ψυχολογικό κομμάτι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει; «Το πόσο έτοιμοι είναι πραγματικά οι αθλητές, να αντιμετωπίσουν την κάθε κατάσταση, μέσα στη διάρκεια ενός παιχνιδιού που ο προπονητής δεν έχει πολλή ώρα να αλλάξει το μομέντουμ ή τη συνθήκη του αγώνα, είναι το βασικό. Εκεί φαίνεται η έμπειρη ομάδα. Οι έμπειροι αθλητές, αυτοί που πραγματικά έχουν ποιότητα, φαίνονται όχι μόνο στο αν σουτάρουν και αμύνονται καλά, αλλά στο αν μπορούν να διαχειρίζονται σύνθετες καταστάσεις. Είτε πρόκειται για μια καλή συνθήκη που δημιουργείται στην αρχή και θα πρέπει να τη διατηρήσεις στη συνέχεια ή ακόμα και το αντίθετο: να είσαι πίσω και να πρέπει οπωσδήποτε να βελτιώσεις την εικόνα σου, ώστε να είσαι εσύ ο νικητής» .

Καταλήγει πως «Τα έχουμε πάθει και τα δυο. Ωστόσο, θα συμφωνήσω πως η δουλειά του προπονητή είναι εξόχως σημαντική μέχρι το παιχνίδι. Μετά, κάποια αθλήματα είναι πιο παρεμβατικά και άλλα πιο λίγο. Στο πόλο έχουμε λίγα τάιμ άουτ, μικρές διακοπές ώστε να παρέμβουμε και να αλλάξουμε λίγο το μυαλό των παιδιών που είναι μέσα στο νερό και πολλές φορές δεν μπορούν να ακούσουν κάποια πράγματα. Έτσι, προσπαθούμε να ετοιμάσουμε τα πιο πολλά πριν το παιχνίδι και όσο μπορούμε, να παρέμβουμε στη διάρκεια ώστε να καταφέρουμε κι εμείς οι ίδιοι να μεταφέρουμε το καθαρό μυαλό στους αθλητές, αν φυσικά το έχουμε κι εμείς».