Από το 2020 που δεν έφταναν τα νεκροταφεία, τέσσερα χρόνια μετά ήρθε η ποδοσφαιρική «ανάσταση» (vids)

Πριν από μερικά χρόνια το Μπέργκαμο, μια περήφανη ιταλική πόλη, έγινε συνώνυμη με τον κορωνοϊό. Στις 18 Μαρτίου του 2020 όλα «πάγωσαν» όταν έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή του τεράστιο κονβόι από στρατιωτικά οχήματα, μεταφέροντας δεκάδες νεκρούς από την πανδημία. Σήμερα ο θρίαμβος της Αταλάντα στο Europa League κατάφερε να επιστρέψει τα χαμόγελα στους κατοίκους της πόλης

Η ομάδα του Τζιαν Πιέρο Γκασπερίνι κατάφερε στον τελικό του Europa League του Δουβλίνου να γράψει ιστορία, καθώς κατέκτησε το πρώτο τρόπαιο μετά από 61 χρόνια, λίγες ημέρες μετά την ήττα στον τελικό του Κυπέλλου Ιταλίας από τη Γιουβέντους.

Λίγες ώρες πριν τον μεγάλο τελικό με τη Λεβερκούζεν, εκατοντάδες οπαδοί περίμεναν κάτω από καταρρακτώδη βροχή την ομάδα τους στο προπονητικό κέντρο Zingonia έξω από το Μπέργκαμο, χαιρετίζοντάς τους παίκτες με φωτοβολίδες, σημαίες και πυροτεχνήματα, εκφράζοντας δυνατά την αγάπη τους για την λαμπρή σεζόν υπό τον Γκασπερίνι που έγινε η καλύτερη στην 117χρονη ιστορία του συλλόγου, μετά την κατάκτηση του Europa League.

Επειτα από αυτή τη σπουδαία διάκριση για την ομάδα του Γκασπερίνι, στο Μπέργκαμο έγινε ο... κακός χαμός. Οι οπαδοί της Αταλάντα ξεχύθηκαν τους δρόμους της πόλης για να πανηγυρίσουν το πρώτο ευρωπαϊκό στην ιστορία του συλλόγου. Στην πόλη έγινε η νύχτα μέρα με τα πολλά καπνογόνα και τα πυροτεχνήματα, ενώ οι σημαίες κυμάτιζαν παντού.

Οταν το Μπέργκαμο είχε μεταμορφωθεί σε νεκροταφείο

Και πώς να μην χαρούν στο Μπέργκαμο αυτή τη σπουδαία επιτυχία της Αταλάντα; Οταν αυτή η πόλη έζησε τον απόλυτο εφιάλτη πριν από μερικά χρόνια, τα χρόνια του κορονοϊού. Το 2020 η πανδημία κατέστρεψε τόσο το Μπέργκαμο όσο και την Ιταλία, όπου ο συνολικός αριθμός θανάτων ξεπέρασε τους 100.000!

Στις 18 Μαρτίου εκείνης της χρονιάς, μόλις οκτώ ημέρες αφότου η Αταλάντα είχε προκριθεί στα προημιτελικά του Champions League για πρώτη φορά στην ιστορία της, στρατιωτικά φορτηγά διέσχισαν τους ερημικούς δρόμους του Μπέργκαμο για να μαζέψουν φέρετρα. Τα νεκροτομεία και οι εκκλησίες της πόλης είχαν κατακλυστεί.

Εκείνη την εποχή, κατά μέσο όρο περισσότεροι από 40 άνθρωποι πέθαιναν κάθε μέρα στο Μπέργκαμο. Η πόλη είχε αποκτήσει το παρατσούκλι «Wuhan της Ιταλίας» - μια αναφορά στην κινεζική επαρχία που είχε βιώσει το πρώτο μεγάλο ξέσπασμα του ιού. Η πλειονότητα των σελίδων στην τοπική εφημερίδα, «L'Eco di Bergamo», ήταν αφιερωμένη σε μοιρολόγια.

Καθώς η Ιταλία έκλεισε και επέβαλε αυστηρά τους κανόνες κοινωνικής αποστασιοποίησης, ορισμένες οικογένειες χωρίστηκαν. Πολλοί δεν μπόρεσαν να αποχαιρετήσουν τις μητέρες, τους πατέρες, τις αδερφές, τους αδελφούς, τους γιους και τις κόρες τους.

Ο ιός θέρισε τους ηλικιωμένους. Μια ολόκληρη γενιά χάθηκε. Ολόκληρες κοινότητες κατεστραμμένες, γειτονιές-φαντάσματα. Αυτό που πολλοί δυσκολεύτηκαν να καταλάβουν ήταν ότι ορισμένοι θάνατοι μπορούσαν να αποφευχθούν. Οι κίνδυνοι της πανδημίας είχαν υποτιμηθεί από κυβερνήσεις και υπουργούς. Οι αρχές του ποδοσφαίρου θεωρήθηκαν συνυπεύθυνες και σε αυτό.

Βιολογική βόμβα

Στις 19 Φεβρουαρίου, η Αταλάντα έπαιξε με τη Βαλένθια στο «Σαν Σίρο». Περισσότεροι από 40.000 Μπεργκαμάσκι ταξίδεψαν στο Μιλάνο για τον πρώτο αγώνα της φάσης των «16» του Champions League. Ή αυτό που αργότερα θα γινόταν γνωστό ως «Partita Zero» («Παιχνίδι μηδέν»).

Ο δήμαρχος του Μπέργκαμο, Τζόρτζιο Γκόρι, το χαρακτήρισε επίσης ως «βιολογική βόμβα», με τον ανοσολόγο Φραντσέσκο Λε Φος να λέει στην Corriere dello Sport: «Είναι πιθανό να υπήρξαν αρκετοί σημαντικοί παράγοντες και καταλύτες για τη διάχυση του ιού και της Αταλάντα. -Το παιχνίδι της Βαλένθια θα μπορούσε κάλλιστα να ήταν ένα από αυτά. Η συνάθροιση χιλιάδων ανθρώπων, εκατοστά ο ένας από τον άλλο, που εμπλέκονται σε εκδηλώσεις ευφορίας όπως αγκαλιές, φωνές, όλα αυτά θα μπορούσαν να ευνοήσουν την ιογενή ανταπόδοση.

Ο αγώνας της ρεβάνς παίχτηκε κεκλεισμένων των θυρών στις 10 Μαρτίου, αλλά ακόμα κι αυτό ήταν τρέλα. Ακόμη και εκτός από το γεγονός ότι οι οπαδοί της Βαλένθια συγκεντρώθηκαν έξω από το Μεστάγια, ο ισπανικός σύλλογος αποκάλυψε μετά τον δεύτερο αγώνα ότι «περίπου το 35%» των παικτών και του προσωπικού του είχαν προσβληθεί από τον ιό.

Ο προπονητής της Αταλάντα, Τζιαν Πιέρο Γκασπερίνι, παραδέχτηκε επίσης αργότερα ότι υπέφερε από ακραία συμπτώματα γρίπης εκείνη την εποχή και αργότερα βρέθηκε θετικός. «Όλοι το υποτιμήσαμε», εξομολογήθηκε ο αμυντικός Ρόμπιν Γκόσενς στην Gazzetta dello Sport. «Ήμουν ο πρώτος. Είπα στον εαυτό μου ότι στην καλύτερη περίπτωση ήταν γρίπη. Βγήκα έξω, πήγα στα εστιατόρια, γνώρισα τους φίλους μου. Δεν ξέραμε για αυτόν τον εχθρό και την ικανότητά του. Το καταλάβαμε μόνο όταν υπήρχαν ήδη πολλές περιπτώσεις».

Πράγματι, μόνο όταν η ομάδα του Γκασπερίνι επέστρεψε στο Μπέργκαμο από τη Βαλένθια συνειδητοποίησε ότι ολόκληρος ο κόσμος τους είχε αλλάξει. Επέστρεψαν σε μια πόλη πολύ διαφορετική από αυτή που είχαν αφήσει πίσω τους.

«Έχουμε βυθιστεί σε μια πραγματικότητα που ξέραμε ότι ήταν τρομερή, αλλά όχι σε αυτό το σημείο», δήλωσε ο Γκασπερίνι. «Δεν έχουμε ιδέα για το μέλλον. Μόνο αβεβαιότητες. Το χειρότερο ήταν να ακολουθήσει. Στην κορύφωση της πανδημίας στην Ιταλία, λίγο λιγότεροι από 1.000 άνθρωποι πέθαιναν σε καθημερινή βάση.

Η αλληλεγγύη μιας πόλης

Το Μπέργκαμο είναι ένα μικρό, επαρχιακό μέρος και για μεγάλο μέρος της 113χρονης ιστορίας του, η Αταλάντα ήταν μια μικρή, επαρχιακή ομάδα. Από την άφιξη του Γκασπερίνι, όμως, οι ορίζοντές του διευρύνθηκαν. Ακόμη και στο χρόνιο άνισο οικονομικό τοπίο του ελίτ του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, έχει βρει έναν τρόπο να ανταγωνιστεί —και συχνά να νικήσει— ομάδες με πολύ «βαθύτερες» τσέπες.

Ωστόσο, το γεγονός ότι η Αταλάντα έφτασε στην κατάκτηση του Europa League, αψηφά τα οικονομικά δεδομένα του ποδοσφαίρου. Καθώς η πανδημία κατέστρεψε την Ιταλία γενικά, και την επαρχία του Μπέργκαμο ειδικότερα — ο Γκόρι, ο δήμαρχος, σημείωσε με λύπη ότι η πόλη του είχε γίνει γνωστή ως η «πρωτεύουσα του Covid» — η μεγαλύτερη νίκη στην ιστορία της Αταλάντα, αυτό που φαινόταν εκείνη την εποχή να είναι μια νύχτα χαράς και θαυμασμού, πήρε μια πολύ πιο σκοτεινή χροιά.

Η αγάπη των ultras και η αξιέπαινη κίνησή τους

Παρ' όλα αυτά, η πανδημία δεν αποδυνάμωσε την αγάπη και την αλληλεγγύη του κόσμου. Η Αταλάντα έγινε το πλαίσιο μέσα από το οποίο η πόλη ανταποκρίθηκε στην κρίση. Ήταν τα οργανωμένα δίκτυα οπαδών - από τους ultras του συλλόγου - που έστειλαν μήνυμα συγκέντρωσης στο εμπορικό κέντρο του Μπέργκαμο, για να βοηθήσουν τον στρατό να χτίσει ένα αυτοσχέδιο νοσοκομείο.

Ήταν άνθρωποι που είχαν αρχίσει να φεύγουν από κλειστά σπίτια σε μια πόλη που ήταν κλειδωμένη στις 6 π.μ.. Αρκούσε μια κλήση μέσω ομάδων WhatsApp και σελίδων Facebook και μηνύματα σε φίλους φίλων, σε οποιονδήποτε μπορεί να έχει την εμπειρία, την εξειδίκευση. Ακόμα και μόνο ο ενθουσιασμός μπορούσε να βοηθήσει...

Ήταν οι οπαδοί που συγκέντρωσαν δωρεές 60.000 ευρώ για το νοσοκομείο «Πάπας Ιωάννης XXIII» - τα χρήματα που θα ξόδευαν για να παρακολουθήσουν τον επαναληπτικό αγώνα στην Ισπανία με τη Βαλένθια, το παιχνίδι που ήταν ένα από τα πρώτα στην Ευρώπη που διεξήχθησαν χωρίς θεατές λόγω του κορονοϊού — και οι ultras που ανέθεσαν σε έναν καλλιτέχνη να φτιάξει μια φανέλα ευχαριστώντας τα μέλη του ιατρικού προσωπικού για την αφοσίωσή τους.

«Ήταν μια σημαντική δωρεά, αλλά και η αγάπη που έδειξαν», δήλωσε η Μαρία Μπετρίς Στάσι, γενική διευθύντρια του νοσοκομείου Πάπας Ιωάννης XXIII. «Δείχνει το πάθος και τη στοργή όχι μόνο για την ομάδα, αλλά και για το Μπέργκαμο. Σε μια πολύ δύσκολη στιγμή για την πόλη, νιώσαμε αυτή τη στοργή. Έδειξαν πολλή αλληλεγγύη».

Σήμερα, οι ιταλικές σημαίες κυματίζουν ακόμα από τα παράθυρα και τα μπαλκόνια. Έτσι, η αγάπη για την πόλη περικλείεται στα τρία τελευταία γράμματα του ονόματος της: BergAMO. Πολλοί, ωστόσο, έχουν επιλέξει έναν διαφορετικό τρόπο για να εκφράσουν την υποστήριξή τους: μια σημαία ριγέ στα Μαύρα και Μπλε της Αταλάντα και τις λέξεις «Grazie, Ragazzi».

«Δεν είναι δυνατόν να ξεχάσουμε αυτό που συνέβη. Είναι πολύ κοντά, πολύ οδυνηρό. Πάρα πολλές οικογένειες έχουν χάσει έναν γονέα ή έναν αδελφό ή μια αδελφή. Αυτά τα θύματα δεν είναι στατιστικά στοιχεία: Είναι το καθένα προσωπικές ιστορίες για μια οικογένεια. Αλλά πρέπει να σκεφτούμε και τι θα ακολουθήσει. Όλοι ξέρουν πού βρίσκεται το Μπέργκαμο, για αυτήν την τραγωδία. Πρέπει να οικοδομήσουμε θετικές ενώσεις. Το Μπέργκαμο μπορεί να είναι γνωστό για τον Covid. Αλλά μπορεί επίσης να είναι γνωστό για την Αταλάντα», είχε πει ο δήμαρχος Γκόρι.

Το «δάσος της Μνήμης»

Ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, ένα χρόνο μετά από την κορύφωση της τραγωδίας της πόλης αυτής της Λομβαρδίας βρέθηκε στο Μπέργκαμο. Στη συλλογική μνήμη έχουν χαραχθεί οι εικόνες της στρατιωτικής πομπής, η οποία μετέφερε έξω από το Μπέργκαμο χιλιάδες φέρετρα, διότι τα κοιμητήρια της περιοχής ήταν πλέον γεμάτα.

Ο Ιταλός πρωθυπουργός κατέθεσε στεφάνι στο κοιμητήριο της πόλης πριν μεταβεί στο πάρκο «Μαρτίνος Λούθηρος», όπου φυτεύτηκαν τα πρώτα εκατό δέντρα του «δάσους της μνήμης». Ο ίδιος ο Μάριο Ντράγκι φύτεψε μια φιλύρα, ως σύμβολο ελπίδας και αναγέννησης της πόλης αυτής, η οποία πλήρωσε το βαρύτερο τίμημα, σε ανθρώπινες ζωές κατά το πρώτο κύμα της Covid-19.

Υποσχόμαστε στους ηλικιωμένους μας ότι οι ασθενέστεροι δεν θα μείνουν ποτέ πια απροστάτευτοι. Το δάσος που φυτεύουμε σήμερα στην πόλη αυτή, είναι και σύμβολο μιας νέας αρχής», τόνισε ο επικεφαλής της ιταλικής κυβέρνησης. «Η μνήμη δεν πρέπει να εξασθενήσει. Μόνον με τον τρόπο αυτό θα μπορέσουμε να κάνουμε τις σωστές επιλογές για την υγεία και την εργασία των πολιτών μας», πρόσθεσε. Ο Ιταλός πρωθυπουργός υπογράμμισε επίσης ότι «το Μπεργκαμο έζησε τρομερές στιγμές και ότι έχει μείνει χαραγμένη στη μνήμη όλων η εικόνα της πομπής στρατιωτικών οχημάτων που, πριν από ακριβώς ένα χρόνο, μετέφερε τα φέρετρα θυμάτων του κορονοϊού σε άλλες περιοχές της χώρας».

Σήμερα η Αταλάντα του Τζιάν Πιέρο Γκασπερίνι έχει γράψει ιστορία κατακτώντας το Europa League και μαζί με αυτό χάρισε χαρά σε χιλιάδες ανθρώπους του Μπέργκαμο, οι οποίοι πριν από μερικά χρόνια έζησαν τον απόλυτο εφιάλτη.