Το ποδοσφαιρικό παιχνίδι ανάμεσα σε Ονδούρα και Ελ Σαλβαδόρ, το οποίο κατέληξε σε έναν πόλεμο διάρκειας 100 ωρών και στοίχισε τη ζωή σε 6.000 ανθρώπους
Το καλοκαίρι του 1969 σημειώθηκε μία μαύρη σελίδα στην ιστορία του αθλητισμού, η οποία δεν μπορεί να ξεχαστεί μέχρι και σήμερα.
Το ζευγάρι ανάμεσα στο Ελ Σαλβαδόρ και την Ονδούρα για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου το 1969, έμεινε στην ιστορία για εξωαγωνιστικούς λόγους. Οι δύο χώρες κοντραρίστηκαν σε μία σειρά τριών αγώνων και με μοναδικό στόχο την πρόκριση στην τελική φαση της μεγαλύτερης ποδοσφαιρικής διοργάνωσης, ωστόσο αυτές οι μονομαχίες αποτέλεσαν αφορμή για τον «Πόλεμο του ποδοσφαίρου», που θα άφηνε πίσω του 6.000 νεκρούς και 100.000 άστεγους.
Τα βαθύτερα αίτια του πολέμου
Η Ονδούρα και το Ελ Σαλβαδόρ διατηρούσαν κακές σχέσεις για αρκετά χρόνια. Το «αγκάθι» ήταν οι εκτάσεις γης και η μετανάστευση, καθώς από τις αρχές του 20ου αιώνα χιλιάδες κάτοικοι του Ελ Σαλβαδόρ άρχισαν να μεταναστεύουν στη γειτονική χώρα, η οποία είχε πέντε φορές μεγαλύτερη έκταση και ταυτόχρονα ένα εκατομμύριο λιγότερο πληθυσμό. Τη δεκαετία του ’60, στην Ονδούρα έμεναν περίπου 300 χιλιάδες κάτοικοι του Ελ Σαλβαδόρ, οι οποίοι είχαν καταφέρει κιόλας να αποκτήσουν το 20% των γεωργικών εκτάσεων.
Οι ποδοσφαιρικές αναμετρήσεις που προκάλεσαν τον πόλεμο
Τον Ιούνιο του 1969, οι δύο ομάδες κλήθηκαν να «διασταυρώσουν τα ξίφη τους» για τον δεύτερο ημιτελικό της προκριματικής φάσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Στο άλλο ζευγάρι, η Αϊτή είχε επικρατήσει των ΗΠΑ και περίμενε τον αντίπαλο από την Κεντρική Αμερική στον τελικό της ζώνης CONCACAF, για μία θέση στα τελικά της διοργάνωσης που θα διεξαγόταν στο Μεξικό.
Στις 8 Ιουνίου, η Ονδούρα υποδέχτηκε το Ελ Σαλβαδόρ στο Εθνικό Στάδιο της Τεγουσιγάλπα και με γκολ του Λέοναρντ Γουέλς στην εκπνοή του χρόνου, πήρε τη νίκη με 1-0. Αξίζει να σημειωθεί πως την παραμονή του αγώνα, εκατοντάδες ντόπιοι συγκεντρώθηκαν έξω από το ξενοδοχείο που είχε καταλύσει η γειτονική ομάδα, με σκοπό να χρησιμοποιήσουν κόρνες, να πετάξουν κροτίδες και να κάνουν τα πάντα προκειμένου να χαλάσουν τον ύπνο των παικτών.
Στο περιθώριο του πρώτου ματς οι συμπλοκές ανάμεσα στους οπαδούς των δύο ομάδων δεν ήταν λίγες, ωστόσο ο θάνατος μίας 18χρονης ήταν αυτός που σόκαρε περισσότερο. Συγκεκριμένα, η Αμέλια Μπολάνιος δεν άντεξε την ήττα της χώρας της, γι΄ αυτό και πήρε ένα πιστόλι του πατέρα της και πυροβολήθηκε, με αποτέλεσμα να βρει ακαριαίο θάνατο.
11:25 - 03.06.2023
Η πρώτη μεταγραφή Έλληνα ποδοσφαιριστή στο εξωτερικό και το ασύλληπτο ποσό που πήρε το οποίο ισοδυναμούσε με μεροκάματα μισού αιώνα
Ο Κώστας Χούμης, ο κατά γενική ομολογία καλύτερος Έλληνας επιθετικός της προπολεμικής περιόδου, ήταν η πρώτη διεθνής μεταγραφή Έλληνα ποδοσφαιριστή.
Η κυβέρνηση του Ελ Σαλβαδόρ έδωσε χαρακτήρα εθνικής θλίψης σε αυτό το τραγικό περιστατικό, ενόψει της ρεβάνς της 15ης Ιουνίου στο Στάδιο «Φλορ Μπλάνκα». Μάλιστα, ο πρόεδρος της χώρας, η Εθνική ομάδα και όλοι οι υπουργοί έδωσαν το παρών στην κηδεία, η οποία καλύφθηκε τηλεοπτικά.
Στο δεύτερο ματς, η κατάσταση μύριζε… μπαρούτι από νωρίς. Οι φίλαθλοι του Ελ Σαλβαδόρ ζητόυσαν ανελλιπώς εκδίκηση, με την ομάδα να μην τους χαλάει χατήρι. Στις 15 Ιουνίου, η Ονδούρα αποδείχθηκε κατώτερη των περιστάσεων και γνώρισε την ήττα με 3-0, με αποτέλεσμα η πρόκριση να κριθεί στο τρίτο και τελευταίο ματς, έπειτα από το 1-1 της σειράς.
Ο τρίτος αγώνας και η διακοπή στις διπλωματικές σχέσεις
Το τρίτο ματς ορίστηκε στις 27 Ιουνίου στο ουδέτερο γήπεδο «Ατζέκα» του Μεξικού. Μία μέρα νωρίτερα, ο πρόεδρος του Ελ Σαλβαδόρ είχε ανακοινώσει τη διακοπή στις διπλωματικές σχέσεις με την Ονδούρα. Για τη συγκεκριμένη αναμέτρηση, κλήθηκαν περίπου 5.000 αστυνομικοί με σκοπό να επιβάλλουν την τάξη ανάμεσα στους οπαδούς των δύο χωρών που ταξίδεψαν στο Μεξικό. Ο αγώνας έληξε ισόπαλος στην κανονική διάρκεια και τελικά την πρόκριση για την τελική φάση του Μουντιάλ πήρε στην παράταση το Ελ Σαλβαδόρ με σκορ 3-2. Όπως είναι λογικό, το εκρηκτικό κλίμα δεν βοήθησε να κυλήσουν όλα ομαλά και μετά τη λήξη του ματς ξεκίνησαν αιματηρά επεισόδια, που έφεραν τον απολογισμό πολλών τραυματιών και νεκρών.
Τις επόμενες ημέρες, η κατάσταση έδειχνε να ξεφεύγει, ενώ το στρατιωτικό καθεστώς του Ελ Σαλβαδόρ πραγματοποίησε αεροπορική επίθεση στην πρωτεύουσα της Ονδούρας. Παράλληλα, ο Στρατός Ξηράς εισέβαλε στην Ονδούρα από τους δύο βασικούς οδικούς άξωνες που ένωναν τις δύο χώρες, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει κι επίσημα ο πόλεμων των 100 ωρών. Μπορεί η ένταση και οι συνεχόμενες επιθέσεις να κράτησαν μονάχα τέσσερις μέρες, όμως όλο αυτό το σκηνικό άφησε πίσω του 6.000 νεκρούς, καθώς και οι τραυματίες ήταν παραπάνω από 15.000.
Για αυτόν τον πόλεμο, ο σπουδαίος Πολωνός δημοσιογράφος και πολεμικός ανταποκριτής, Ρίσαρντ Καπουστσίνσκι έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο «The Soccer War», στο οποίο παρουσιάζονται όσα διαδραματίστηκαν το πολύνεκρο καλοκαίρι του 1969.
Μπορεί η αφορμή για την έναρξη του πολέμου να ήταν ο ποδοσφαιρικός αγώνας, ωστόσο οι βαθύτερες αιτίες αφορούσαν τις συνοριακές διαφορές ανάμεσα στις δύο χώρες. Η χάραξη των συνόρων που είχε πραγματοποιηθεί στις αρχές του 19ου αιώνα δεν ήταν δίκαιη, καθώς το Ελ Σαλβαδόρ αμφισβητούσε το μέρος που άνηκε στην Ονδούρα.
Στη συνέχεια, πέρασαν αρκετά χρόνια μέχρι οι δύο χώρες να υπογράψουν συνθήκη οριοθέτησης των συνόρων. Πιο αναλυτικά, στις 30 Οκτωβρίου του 1980, δηλαδή 11 χρόνια μετά των πόλεμο των 100 ωρών, οι δύο χώρες συμφώνησαν να επιλύσουν τη διαμάχη μέσω του Διεθνούς Δικαστηρίου του ΟΗΕ.
Μέχρι και σήμερα, στα σύνορα των δύο χωρών σκοτώνονται άνθρωποι από ένοπλες συγκρούσεις. Η αρχή όμως έγινε από έναν ποδοσφαιρικό αγώνα, ο οποίος έμεινε στην ιστορία του αθλητισμού και μέχρι και σήμερα οι μνήμες παραμένουν ακόμη νωπές.