Πώς ο Πελέ μετέτρεψε τη φανέλα της Βραζιλίας στην πιο αναγνωρίσιμη του πλανήτη

Πώς πήρε τα χρώματά της: Το «Maracanazo», η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και η... κουνιάδα του Ναπολέοντα

Είναι αδιαμφισβήτητα η πιο αναγνωρίσιμη φανέλα όλων των εποχών. Το κίτρινο-μπλε της εθνικής Βραζιλίας προκαλεί θαυμασμό και δέος στους αντιπάλους και «αλεγκρία» τόσο στους Βραζιλιάνους, όσο και τους αναρίθμητους φαν της ομάδας ανά τον πλανήτη. Πάμε να δούμε πως φτάσαμε σε αυτή τη φανέλα και τι προηγήθηκε όλα αυτά τα χρόνια. 

Η Βραζιλία έπαιξε το πρώτο της παιχνίδι το μακρινό 1914 με αντίπαλο την Έξετερ (!) από την Αγγλία, κερδίζοντας με 2-0. Στο παιχνίδι είχαν παραταχτεί με ολόλευκες εμφανίσεις, χρώμα το οποίο και επικράτησε για τις επόμενες δεκαετίες. Φτάνουμε εν συνεχεία στο 1950 και τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου από τη Βραζιλία. Η συνέχεια λίγο-πολύ γνωστή. Το Μαρακανά γεμάτο με 200.000 κόσμο έτοιμο να πανηγυρίσει την κατάκτηση, μιας και η σελεσάο χρειάζεται μόλις έναν βαθμό στο τελευταίο παιχνίδι απέναντι στην Ουρουγουάη. 11 λεπτά πριν τη λήξη ωστόσο η Οουρουγουάη κάνει το τελικο 1-2 και διαμορφώνει το ιστορικότερο «κάζο» στην ιστορία του ποδοσφαίρου, το επονομαζόμενο έκτοτε ως «Μαρακανάσο». 

Εξαιτίας λοιπόν αυτού, στο επόμενο Μουντιάλ του 1954 αποφασίζεται να αντικατασταθούν οι λευκές εμφανίσεις με τα χρώματα της σημαίας της χώρας, πράσινο, κίτρινο, μπλε και λίγο άσπρο. Όπου η σημαία της χώρας αντλεί τα χρώματα αυτά από το μακρινό 1822 και την κήρυξη της ανεξαρτησίας της από την Πορτογαλία. Σχεδιάστηκε δε έτσι ώστε να εμπεριέχει τα χρώματα του αυτοκράτορα και της αυτοκράτειρας της Βραζιλίας. Ο Πέδρο ο 1ος ήταν μέλος του οίκου των Μπραγκάνσα, το οικόσημο των οποίων ήταν ένας πράσινος δράκος, εξ' ου και το πράσινο. 

Το κίτρινο το «χρωστάει» στη Μαρία Λεοπολντίνια της Αυστρίας, σύζυγο του Πέδρο και πρώτη αυτοκράτειρα της χώρας. Μέλος του οίκου των Αψβούργων και κόρη του τελευταίου Ρωμαίου Αυτοκράτορα. Η αδερφή της ήταν επίσης η 2η σύζυγος του Ναπολέοντα Βοναπάρτη. Ο οίκος των Αψβούργων αποτελούσε έναν από τους παλαιότερους και πιο ισχυρούς στην Ευρώπη, και τα χρώματά τους ήταν το κόκκινο και το λευκό. Αφότου όμως ξεκίνησαν να κατακτούν τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, υιοθέτησαν τα χρώματά της: μαύρο και κίτρινο, ή χρυσό. 

Τι μένει; Το μπλε. Όταν το 1889 ανετράπη η μοναρχία στη χώρα και επήλθε δημοκρατία, το αυτοκρατορικό σύμβολο αντικαταστάθηκε με έναν μπλε κύκλο με λευκά αστέρια. Ο οποίος αναπαριστά τον ουρανό πάνω από το Ρίο ντε Τζανέιρο  το βράδυ εκείνο της 15ης Νοεμβρίου του 1889 όταν αποκαταστάθηκε και επίσημα η δημοκρατία στη χώρα. Κάθε αστέρι δε, αντιπροσωπεύει μια ομοσπονδιακή ενότητα, με το μέγεθός τους να αντιστοιχεί στο πραγματικό γεωγραφικό μέγεθος της κάθε μίας. Η νέα σημαία ήταν έτοιμη, με το «μότο» «Τάξη και πρόοδος» να δεσπόζει στη μέση. 

Μόλις 4 χρόνια μετά, ένα ανήλικο παιδί θα ξεκινούσε τη διαδικασία να την κάνει την πιο δημοφιλή φανέλα στο ποδοσφαιρικό στερέωμα. Μουντιάλ 1958, ο Πελέ πριν ακόμα γίνει 18 ετών σκοράρει 2 γκολ στην επικράτηση με 5-2 επί της Σουηδίας, λιποθυμάει από την ένταση με το σφύριγμα της λήξης και όταν συνέρχεται ξεσπά σε κλάματα. 

Το 1970 ήταν ωστόσο η χρονιά που είδε τη δημοτικότητα της φανέλας της σελεσάο να φτάνει σε πραγματικά δυσθεώρητα επίπεδα, εξαιτίας 2 κύριων λόγων. Πρώτον η τρομερή ποιότητα παικτών που μαζεύτηκε τότε στις τάξεις της Βραζιλίας, και δεύτερον και ιδιαίτερα σημαντικό, η πρώτη έγχρωμη μετάδοση Παγκοσμίου Κυπέλλου στις τηλεοράσεις μας, με τον κόσμο να βλέπει ουσιαστικά για πρώτη φορά στους δέκτες του τα χρώματα στις φανέλες του Πελέ, του Κάρλος Αλμπέρτο, του Ζαϊρζίνιο, του Γκέρσον, του Τοστάο και του Ριβελίνο. 

Η κατάκτηση του Μουντιάλ συνοδεύτηκε με εξαιρετικό ποδόσφαιρο, αποτελώντας έως και σήμερα την κατά πολλούς πληρέστερη και πιο θεαματική εθνική ομάδα που έχει εμφανιστεί σε όλες τις διοργανώσεις. Ο Πελέ κυριολεκτικά έλαμψε με την κιτρινομπλέ εμφάνισή του, σε ένα συνδυασμό ποδοσφαίρου και χρωμάτων που κυριολεκτικά άγγιξε την τελειότητα και έμεινε στην ιστορία. Η φανέλα της Βραζιλίας έγινε έκτοτε συνώνυμο της σάμπα και της ποδοσφαιρικής μαγείας, εν πολλοίς χάρη στον αξεπέραστο Πελέ που από χτες δεν είναι πια ανάμεσά μας.