Η πιο σπουδαία σκακίστρια όλων των εποχών «δημιουργήθηκε» ως ένα πείραμα των γονιών της - Το σχέδιο για την ανάπτυξη της ευφυΐας της και τα τρομερά αποτελέσματα

Τζούντιτ Πόλγκαρ

i

©BeFunky

Η πιο σπουδαία σκακίστρια όλων των εποχών «δημιουργήθηκε» ως ένα πείραμα των γονιών της - Το σχέδιο για την ανάπτυξη της ευφυΐας της και τα τρομερά αποτελέσματα

Κώστας Τσιακλής • 11:50 - 24.05.2023 / Ανανεώθηκε: 16:05 - 14.08.2024

Ο Λάζλο Πόλγκαρ χρησιμοποίησε τα παιδιά του ως «πειραματόζωα» και δημιούργησε την καλύτερη σκακίστρια όλων των εποχών.

Ο Λάζλο Πόλγκαρ ήταν ένας ερευνητής και ψυχολόγος που είχε τη θεωρία πως μια ιδιοφυία δεν γεννιέται αλλά γίνεται με εκπαίδευση και προπόνηση. Προκειμένου να το επιβεβαιώσει αυτό, ο Ούγγρος χρησιμοποίησε τα παιδιά του ως «πειραματόζωα» και δημιούργησε την καλύτερη παίκτρια στο σκάκι όλων των εποχών.

Ο Πόλγκαρ είχε μελετήσει πάνω από 400 διάνοιες και είχε αναλύσει τα κοινά μοτίβα. Η μελέτη του περιλάμβανε άτομα με την υψηλότερη νοημοσύνη όπως ο Σωκράτης και ο Αϊνστάιν. Ο ερευνητής αυτός λοιπόν παρατήρησε ότι όλες οι ιδιοφυΐες ξεκίνησαν να εξασκούνται σε πολύ μικρή ηλικία και προπονούσαν τις δεξιότητές τους σε βάθος χρόνου.

Προκειμένου να αποδείξει τη φιλοσοφία του ο Πόλγκαρ ήθελε να γίνει πατέρας και έψαχνε μια σύζυγο με κοινές αντιλήψεις για να υλοποιήσει το σχέδιο του. Κάπου εκεί γνώρισε την Κλάρα (η οποία ήταν παιδαγωγός) και της έκανε πρόταση γάμου μέσω αλληλογραφίας. Παρά το γεγονός ότι αυτή γνώριζε ότι η πρόταση έγινε για το συγκεκριμένο σκοπό, τελικά την αποδέχτηκε.

Η Κλάρα και ο Πόλγκαρ απέκτησαν τρία παιδιά, τη Σούζαν, τη Σοφία και την Τζούντιτ. Οι δύο γονείς αποφάσισαν να μη στείλουν τα παιδιά στο σχολείο και να εκπαιδευτούν στο σπίτι. Τα μαθήματα στα οποία θα εξασκούνταν θα ήταν κυρίως οι ξένες γλώσσες, τα μαθηματικά και το σκάκι. Έτσι γέμισαν το σπίτι με βιβλία για το σκάκι και με φωτογραφίες διάσημων σκακιστών.

ΣΟΥΖΑΝ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑ ΠΟΛΓΚΑΡ

Σιγά σιγά τα αποτελέσματα του πειράματος άρχισαν να φαίνονται. Το σκάκι άρεσε στην πρώτη του κόρη, Σούζαν, αφού τα πιόνια της θύμιζαν παιχνίδια και έτσι ξεκίνησε να ασχολείται συστηματικά. Σε ηλικία πέντε ετών ο πατέρας της αποφάσισε να τη στείλει σε ένα τοπικό αγώνα σκακιού, με αντιπάλους με διπλάσια ηλικία απ’ ότι αυτή.

Εκεί η Σούζαν διέπρεψε αφού κέρδισε και στις 10 αναμετρήσεις με τους αντιπάλους της και στη συνέχεια παρευρέθηκε σε μια άλλη διοργάνωση, όπου συμμετείχαν ενήλικες σκακιστές. Μάλιστα αυτοί κορόιδευαν: «Εδώ δεν μπορείς να φτάσεις στο τραπέζι και θα παίξεις σκάκι»; Η Σούζαν όμως δεν μάσησε και αφού κέρδισε αρκετούς από αυτούς, τους ανάγκασε να πάρουν τα λόγια τους πίσω.

Τα χρόνια πέρασαν και η Σούζαν εξελίχθηκε σε μια έμπειρη παίκτρια. Το 1984 ήταν η κορυφαία σκακίστρια στον κόσμο ενώ το 1986 αγωνίστηκε στο πρωτάθλημα ανδρών. Παλαιότερα άνδρες και γυναίκες αγωνίζονταν χωριστά αφού υπήρχε η πεποίθηση ότι οι γυναίκες ήταν κατώτερες πνευματικά. Ο Λάζλο και οι κόρες του έδωσαν μάχη με τη Σκακιστική Ομοσπονδία για να ανατραπεί αυτό και τελικά τα κατάφεραν.

Το 1991 η Σούζαν κατέκτησε το Grand Master και έγινε η πρώτη γυναίκα στην ιστορία που κέρδισε το σκακιστικό τριπλό στέμμα. Η δεύτερη κόρη, Σοφία, είχε επίσης αρκετές επιτυχίες, φτάνοντας μέχρι το νούμερο έξι των γυναικών στην παγκόσμια κατάταξη.

Η Σοφία είναι περισσότερη γνωστή για ένα τουρνουά που έγινε στη Ρώμη το 1989, όταν και επικράτησε με βαθμολογία 8.5/10. Τότε η Σοφία ήταν μόλις 14 ετών και οι ειδικοί χαρακτηρίζουν την εμφάνιση της ως την 5η καλύτερη στην ιστορία του σκάκι.

ΤΖΟΥΝΤΙΤ ΠΟΛΓΚΑΡ - Η ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΑΙΚΤΡΙΑ ΣΚΑΚΙ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΠΟΧΩΝ

Και τότε ήρθε η Τζούντιτ Πόλγκαρ. Η τρίτη κόρη του Λάζλο γεννήθηκε το 1976 και έγινε η καλύτερη παίκτρια στο σκάκι όλως των εποχών. Η Τζούντιτ ήταν ίσως η πιο τυχερή από τις τρεις αφού γεννήθηκε τελευταία και βρήκε το έδαφος απόλυτα προετοιμασμένο.

Η Τζούντιτ έσπασε το ρεκόρ του Μπόμπι Φίσερ και έγινε η νεαρότερη παίκτρια που κατακτά το Grand Master, σε ηλικία μόλις 15 ετών και τεσσάρων ημερών. Επιπλέον ήταν και η νεαρότερη (σε ηλικία 12 ετών) που μπήκε στη λίστα των πρώτων 100 της κατάταξης (τελικά ολοκλήρωσε ως το νούμερο 8 συνολικά και 1 στις γυναίκες).

Όσο αυτή προόδευε, ο Γκάρι Γκασπάροφ την υποτίμησε επειδή ήταν γυναίκα, λέγοντας τα εξής: «Έχει φανταστικό ταλέντο στο σκάκι, αλλά τελικά είναι γυναίκα. Όλα καταλήγουν στις ατέλειες της γυναικείας ψυχής. Καμία γυναίκα δεν μπορεί να αντέξει μια παρατεταμένη μάχη».

Ωστόσο η Τζούντιτ το 2002 κέρδισε τον Γκασπάροφ και ο Ρώσος σκακιστής άλλαξε τη γνώμη του για την επίδραση του φύλου στο παιχνίδι. Μέχρι τότε, πολλοί άνδρες παίκτες πίστευαν ότι υπάρχουν περιορισμοί με βάση το φύλο στο σκάκι και κάποιοι συνεχίζουν να το πιστεύουν αυτό μέχρι και σήμερα.

Τα τρόπαια και οι νίκες της Τζούντιτ Πόλγκαρ στο σκάκι είναι πάρα πολλά για να απαριθμηθούν. Μερικά από τα ρεκόρ της παραμένουν άθικτα μέχρι σήμερα. Άλλωστε είναι η μόνη γυναίκα που κέρδισε το νούμερο 1 στον κόσμο ενώ καμία άλλη γυναίκα εκτός δεν κατάφερε να προκριθεί σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα. Επιπλέον είναι η μόνη γυναίκα που έχει ξεπεράσει τους 2700 βαθμούς στην κλίμακα Elo.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το 1988 στη Σκακιστική Ολυμπιάδα που διεξήχθη στη Θεσσαλονίκη, η γυναικεία ομάδα της Ουγγαρίας απαρτιζόταν από τις τρεις αδερφές Πόλγκαρ. Η Ουγγαρία κέρδισε το πρώτο της χρυσό μετάλλιο νικώντας την μέχρι τότε αήττητη Σοβιετική Ένωση, με την Τζούντιτ να είναι η πρωταγωνίστρια με 12 νίκες και μια ισοπαλία σε 13 παρτίδες.

Η ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΤΟΥ ΛΑΖΛΟ ΚΑΙ ΟΙ ΣΗΜΕΡΙΝΟΙ ΑΓΩΝΕΣ

Κάπως έτσι ο Λάζλο Πόλγκαρ κατάφερε να αποδείξει τη θεωρία του μετά από πολλές δεκαετίες προσπάθειας. Η προσπάθειά του ονομάζεται ως ένα από τα πιο εκπληκτικά πειράματα στην ιστορία της ανθρώπινης εκπαίδευσης.

Όπως αναφέρεται ο Λάζλο δεν ανάγκασε τις κόρες του να γίνουν παίκτριες στο σκάκι. Οι ίδιες ισχυρίζονται πως η παιδική τους ηλικία ήταν ελκυστική μέχρι και απολαυστική. Ήθελαν να παίζουν σκάκι. Μάλιστα σε συνέντευξη τους ανέφεραν ένα παράδειγμα. Ο Λάζλο βρήκε τη Σοφία να παίζει σκάκι στο μπάνιο μέσα στη νύχτα και της είπε: «Σοφία, άσε τα κομμάτια ήσυχα!», με την ίδια να του απαντά: «Μπαμπά, αυτά δεν θα με αφήσουν ήσυχη»!

Οι τρεις κόρες του Πόλγκαρ συνεχίζουν να προωθούν την ένταξη του σκακιού ως μάθημα σε όλα τα σχολεία. Επίσης η στάση τους απέναντι στο διαχωρισμό με τους άντρες ενέπνευσε χιλιάδες γυναίκες να ασχοληθούν με το σκάκι. Σήμερα υπάρχουν περισσότερα κορίτσια που ασχολούνται με αυτό ωστόσο ακόμα οι πεποιθήσεις δεν έχουν εξαλειφθεί εντελώς.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Από την ιστορία αυτή προκύπτουν τρία συμπεράσματα:

1) Η προπόνηση κερδίζει μακροπρόθεσμα το ταλέντο. Ο Γουάρεν Μπαφέτ άλλωστε στο παρελθόν είχε δηλώσει το εξής: «Ένας ηλίθιος με πλάνο μπορεί να νικήσει μια ιδιοφυία χωρίς πλάνο».

2) Ο κόσμος βλέπει τα αποτελέσματα και όχι την προσπάθεια.

3) Η μαεστρία χρειάζεται προσπάθεια και ενδιαφέρον.